Beykoz Sümerbank Deri ve Kundura Fabrikası

Açık Mimarlık

İstanbul Beykoz'da bulunan Sümerbank Deri ve Kundura Fabrikası ya da bugünkü ismiyle Beykoz Kundura'nın tarihi 19. yüzyıl başına dayanıyor. 3. Selim'in girişimleriyle kurulan kağıt fabrikasının yanına 1810 yılında bir tabakhane yapılır ve tesis sonraki yıllarda ordu için ayakkabı ve teçhizat üretmeye başlar. 1933 yılında Beykoz Deri Fabrikası Sümerbank'a devredilir ve 1999 yılına kadar üretime devam eder. Cumhuriyet döneminin önemli üretim merkezlerinden biri olan ve yaklaşık üç bin işçi ile memurun çalıştığı bu yerin bir endüstri mirası olarak bilgisini üretmek üzere kurulan Kundura Hafıza, Tarih Vakfı işbirliğiyle 2015 yılında bir sözlü tarih projesi başlattı. İki yüzü aşkın fabrika çalışanı ve aileleriyle yapılan görüşmeler, arşiv malzemeleriyle birlikte bir sergiye dönüştürüldü. "Kundura'nın Hafızası: Bir Fabrikaya Sığan Dünya" isimli bu sergi, Sümerbank Deri ve Kundura Fabrikası'nın mirasını toplumsal, kültürel, kentsel ve ekonomik bağlamlarıyla inceliyor ve bir tür karşılaşma alanı olarak yaklaştığı fabrikadaki gündelik yaşam pratiklerine odaklanıyor. Kundura Hafıza proje koordinatörü, mimar ve koruma uzmanı Süreyya Topaloğlu ile gerçekleştirdiğimiz bu programda sergiyi ve araştırma sürecini konuşuyoruz.