Evrim Ağacı Podcastleri

Kelebek etkisi, en basit tanımla, bir sistemin başlangıç verilerinde küçük değişiklikler yapıldığında öngörülemez ve büyük sonuçların doğabilmesidir. Seslendiren: İrem Öznur Kılıç Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Sık sık yeni koronavirüs salgının yarattığı durumun "eşsiz" ve "benzersiz" olduğunu duyarız; fakat aynı zamanda, bilim insanları, yeni virüslerin ortaya çıkmasının "doğal" olduğunu, virüslerin her zaman mutasyon geçirdiğini veya yeni DNA parçaları toplayıp, eski DNA'larını kaybettiklerini söylerler.… Seslendiren: Funda Başak Bize evrimagaci.org/des…

Son dönemde haberlerde veya internette bolca adını duymuş olabileceğiniz "NFT", yani "Non-Fungible Tokens" kavramını Türkçeye Gayrı-Misli Jetonlar olarak çevirebiliriz. "Misli ürünler", yerine yenisini koyabileceğiniz ürünlerdir. Örneğin mutfağınızda 1 kilogram un varsa, bu un tükendiğinde markete gidip,… Seslendiren: İbrahim Uzun Bize evrimagaci.o…

Önceden "fiziksel hasar" olarak adlandırılan "travma" terimi, tıp bilimi çerçevesinde ortaya çıktı ve artık hem popüler hem de bilimsel tartışmalarda, "psikolojik hasarı" belirtmek için kullanılmaktadır. Yapılan geniş çaplı ruh sağlığı araştırmaları çoğu kez, cinsel saldırının travmatik hastalıklar… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/des…

Empati boşluğu, (İng: ''empathy gap'') insanların mevcut durumlarından farklı olan zihinsel durumları anlamakta veya bu tür durumların, insanların muhakeme yapmalarını ve karar vermelerini nasıl etkilediğini düşünmekte güçlük çekmelerine neden olan bilişsel bir ön yargıdır.[1][2] Seslendiren: İrem Öznur Kılıç Bize evrimagaci.org/destekol adresinden…

Psikoloji, bir zihin ve davranış bilimidir. Astrolojiyle, Rhonda Byrne'ın Sır kitabından doğan The Secret akımıyla veya diğer Yeni Çağ gevezelikleri ile hiçbir ilgisi yoktur. Ancak psikolojiye ilgi duyan birçok zeki insan, bazen kulağa "psikoloji ile ilgiliymiş gibi" gelen bu bilimsel temelden yoksun… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/d…

Biyolojik antropolog David Carrier ve ekibi; yürüttükleri deneyde bir kadavranın kesilmiş kolunu aldı ve kol kaslarını büyük bir dikkatle keserek tendonlarına kadar ayırdı. Sonra da açığa çıkarmış oldukları tendonları misinalara, misinaları da bir gitarın ayar topuzuna bağladılar. Bu sayede el ile parmakları… Seslendiren: İbrahim Uzun Bize evrimaga…

Ataerkil sistemde, erkekliğin doğuştan gelen bir üstünlük olduğuna inanılır. Oysa sistemin işleyişine baktığımızda, sistemin tüm erkeklere değil, yalnızca sözde "gerçek erkeklere" avantaj sağladığı görülür. Önemli olan, toplumsal cinsiyet beklentilerine uygun şekilde davranarak "erkek olmayı" hak etmektir.… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci…

Bütün canlılar, yaşamını devam ettirme çabası içindedir. Bu, öylesine derinlere işlemiş bir dürtüdür ki, en karmaşık toplumları da inşa etsek, her birimiz hayata tutunmak için mücadele veririz. Bir kişi, yaşamındaki olumsuzlukları değiştirebilmek ve hayatını yoluna sokabilmek için basit bir hırsızlıktan… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.or…

Dövüş Kulübü, Chuck Palahniuk tarafından 1996 yılında kaleme alınmış bir eserdir. Bu eser, David Fincher'ın yönetmenliği ve kaliteli oyunculuklarla 1999 yılında sinema dünyasına girmiş ve yıllardır akıllarda yer eden, kült bir film haline gelmiştir. Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Her yıl, öğrencilerimle şu iki şeyi mutlaka yapmaya çalışırım: İlki, öğrencilerimin her birine birer "filozof" olarak hitap ederim. Biliyorum, biraz klişe, ama bu genelde onları aktif öğrenme konusunda cesaretlendiriyor. İkincisi, şöyle bir şey derim: Seslendiren: İrem Öznur Kılıç Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Son dönemlerde gündemde olan "sanal gerçeklik", "metaverse", "sanal varlıklar" gibi sözcükler, mevcut teknolojinin yavaş yavaş sanal ortamda yepyeni dünyaları aralamaya başladığının bir göstergesidir. Her ne kadar günümüzde sanal dünyaların henüz yeni yeni yaratılmaya başlanmış olmasından dolayı sanal… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.org/d…

Daha önce şu lâfı duydunuz mu: Seslendiren: Batuhan Özçiftçi Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Simülasyon teorisinin ne olduğu ve bir simülasyon içinde yaşıyor olma olasılığı konularını şu yazımızda detaylıca incelemiştik: "Simülasyon Teorisi Nedir? Bir Simülasyon İçinde Yaşıyor Olabilir miyiz?". Bu yazımızda ise bütün bu "gerçek ve sahte" tartışmasında eksik olan çok önemli bir noktayı ele alacağız:… Seslendiren: İbrahim Uzun Bize evrimagac…

İster gelişmekte olan bir restoranın işletmecisi olun, ister sadece iyi yemekleri keşfetmeyi seven biri olun, eminiz ki Michelin Rehberi'ni duymuşsunuzdur. Bu rehber, yüzyılın en çok beklenen ve en ünlü yemek el kitabıdır; çünkü küresel çapta, mutfak peyzajında sunulan en yüksek standartları ve kaliteli… Seslendiren: İrem Öznur Kılıç Bize evrimagac…

Hemen hemen herkes, Büyük Patlama'yı duymuştur. Her şeyin, yani Evren'in tamamının nereden geldiği, insanlığın karşılaştığı en büyük felsefi gizemlerden biriydi. Bu soruyla bin yıllık mücadeleden sonra, bilimsel incelemelerimiz sayesinde cevabın "Büyük Patlama" olduğunu bulduk. Fikir, tek kelimeyle… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/des…

Oldukça klasik bir başlangıç olacak, ama sağlıklı bir yaşam, sağlıklı bir vücuttan geçmektedir. Bu gerçek, çeşitli nedenler ile insanların kimi dönem zayıflamasına, kimi dönem ise kilo almasına sebep olur. Fakat insanlar, zamanın ekstra önem arz ettiği 21. yüzyılda, beslenme alışkanlıklarını değiştirerek,… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagac…

Eğer bir Pokemon tutkunuysanız, gördüğünüz bir Pokemon'un sadece silüetine bakarak bile ismini hatırlamanız tuhaf gelmeyebilir; tabii ki bileceksiniz, sizin çocukluktaki hobiniz buydu - hatta kim bilir, belki hala hobiniz bu! Ama bilmeniz gereken bir şey var: Pokemonları bilme biçiminiz, örneğin bir… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/…

Jüpiter, devasa bir gaz küresidir. Yani bizim Dünya'mız gibi kaya yapılı değildir. Hal böyle olunca, akla gelen ilginç sorulardan birisi, bu dev üzerinde ayakta durup duramayacağımız oluyor. Cevaplamaya çalışalım: Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

16 Temmuz 1945'te, Albuquerque'nin yaklaşık 190 kilometregüneyinde New Mexico, Alamogordo'da, Trinity kod adıyla ilk başarılı atom bombası denemesi gerçekleştirildi. Test, takma adı "The Gadget" olan bir plütonyum tabanlı, iç patlamalı bir fisyon cihazı ile yapıldı. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilir…

Kediler yapıları gereği gizemli hayvanlardır. Sahipleri, birbirleri ve evleriyle aralarında sıkı bağlar kurabilirler. Hatta yapılan araştırmalardan kedilerin sahiplerini birer kedi olarak gördüğünü biliyoruz. Bu gizemli hayvanlar birbirleri ve çevreleriyle ilişkilerinde karmaşık yöntemler geliştirmiş… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org…

Personality and Individual Differences dergisinde yayınlanan bir araştırma; psikopati, narsisizm ve Makyavelizm yani “karanlık üçlü” düzeyleri yüksek olan bireylerin empati yeteneklerinde herhangi bir bozukluk olmadığını ortaya çıkardı. Ancak bu bireyler, empati yeteneklerini kullanmaya meyilli değiller.… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci…

1580 ila 2011 yılları arasında (son 430 yılda) 471 insanın köpekbalığı saldırısı sonucu öldüğü kaydedildi. Buna karşılık, insanlar her yıl 100.000.000 köpekbalığını katlediyor! Evet, 100 milyon! Sayılar kulağa inanılmaz geliyor, "Her sene 100 milyon köpekbalığı öldürüyorsak, okyanusta kaç köpekbalığı… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org…

Yeni ortaya çıkarılan bir fosil, yunus-benzeri ichtyosaurları, amfibik geçmişlerine bağlıyor. Bu fosil, yunus-benzeri ichtyosaurların kara yaşantısından su yaşantısına geçişinin ilk doğrudan örneği oldu ve fosil kaydındaki boşluğu doldurdu. Fosil, Davis'te bulunan Kaliforniya Üniversitesi'nden araştırmacıların… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evri…

Yeninin iyi olduğu yanılgısı, bir şeyin sırf yeni olduğu için, diğerlerinden daha iyi veya daha üstün olduğu düşünüldüğünde ortaya çıkan mantıksal bir yanılgıdır. Seslendiren: İbrahim Uzun Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Harvard Tıp Okulu'nda tıp profesörü ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde doktor olan Marios Giannakis tarafından Cancer Discovery dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmada, kolorektal kanser (bağırsak kanseri) hastalarında DNA hasarına işaret eden genetik mutasyonların, yüksek kırmızı et tüketimi ve… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/…

Karaya vurmuş yunus ve balinalar, yüzebileceklerinden daha sığ sulara veya doğrudan karaya ulaşarak, normal yaşam alanlarına dönemeyen denizel memelilerdir. Eğer bu şekilde bir hayvan ile karşılaşacak olursanız, bilin ki yardımınıza ihtiyacı vardır ve kendi başına geri dönmesi çok zordur veya imkânsızdır. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci…

Bugüne kadar gördüğümüz rüyalardan sürekli anlamlar çıkarmaya çalışsak da onlar bizim için hep bir gizem olarak kalmıştır. Tarih boyunca rüyalarla ilgili çok şey yazılıp çizilmesine rağmen kimse kesin kanıtlarla bu olayın arkasındaki sır perdesini aralayamamıştı. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsin…

İşten sonra gerginliğinizi atmak için video oyunlarında zombi vurarak vakit geçiriyor musunuz? Güzel, yeni bir çalışma, aksiyon oyunlarının tamamen bir zaman kaybı olmadığını gösteriyor ve dahası, bu oyunların aslında sizi daha akıllı yapabileceğini gösteriyor. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz…

Avrupa Birliği ülkelerinde sürdürülen her türlü hayvan deneyini durdurmak için başlatılan itiraz süreci, Avrupa Komisyonu tarafından bu adımın biyomedikal araştırmalarına zarar vereceği gerekçesiyle reddedildi. 3 Mart 2015'te Avrupa Vatandaşlar İnsiyatifi (ECI) isimli bir grup, 1.17 milyon imza toplayarak… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagac…

Trafikte durmakta olan bir arabanın içindeyken, yanınızdaki aracın yavaşça ileri gitmesi sırasında, sanki kendinizin geriye doğru gittiğinizi hissettiğiniz olmuştur. Ya da bir otoyolda hızla ilerlerken, sizinle aynı hızda ilerleyen diğer araçların sanki hiç hareket etmiyormuş gibi gözüktüklerini deneyimlemişsinizdir.… Seslendiren: Akın Karahasan Bi…

Birkaç bin fizikçi, araştırmacı ve öğrenci, bir konferans için Dünya'nın kumar başkentine gelirse ne olur? Cevap basit: "Kumarhaneler için berbat bir hafta" olurdu. Öyle ki, bu yaşandığında, fizikçilerin tekrar Las Vegas'a gelmemesi rica edildi! Ama tüm bu olanların nedeni, muhtemelen aklınıza… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destek…

Köpeklerin yaşına yönelik yaygın hesabı bilirsiniz: Bir köpeğin "insan yaşına" karşılık gelen yaşını bulmak için, doğumundan itibaren geçen yıl sayısını 7 ile çarpın. Örneğin köpeğiniz doğduğundan beri 4 yıl geçtiyse, köpeğinizin yaşı (fizyolojik olarak) 28 yaşındaki bir insana eşittir. Eğer 10 yaşında… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.o…

Richard Feynman, bir keresinde şöyle yazmıştı: Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Evrimsel biyolojiyle ilgili en sık duyduğumuz esprilerden birisi “Maymundan mı geldik bilmiyorum ama maymuna gittiğimiz doğru.” lafıdır. Çok tekrar edildiği için komedi değerini yitirmiş olan bu cümle, bilimde en gereksiz gibi gözüken şeylerin bile arkasından ilginç şeyler çıkabileceğini göstermektedir.… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.…

Mantıklı olan klavyelerimizdeki rakamların 0123...9 diye olmasıdır, 123..890 olması değil. Peki neden bu şekilde ters? Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Gururla kabaran göğüsler ve baştan ayağa kadar hissedilen mutluluk... Bunlar, evrensel olarak geçerli oldukları gibi gerçek de olan hislerdir. Şimdi ise, onların bir atlasını çıkarmayı başardık. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Yapay zekanın (AI) yükselişe geçtiğine şüphe yok. Ancak yapay zekanın insanlardan daha akıllı hale gelmesi ve dünyayı ele geçirmesi korkuları makul mü? Yoksa bunlar, fazlasıyla şişirilmiş korkular mı? Seslendiren: Su Erk Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Genel olarak insanlar yağlı yiyecekleri daha lezzetli bulurlar. Pişirme yöntemi olarak yağı kullanmalarının en büyük nedeni yağlı yiyeceklerin tadıdır. Yapılan birçok çalışmada diyetteki kişilerin yağlı yiyecekleri diğer yiyeceklere göre daha çok arzuladığı ortaya çıkmıştır. Diyetteki kişilere bunun… Seslendiren: Su Erk Bize evrimagaci.org/destekol…

Özgül Öğrenme Güçlüğü (ÖÖG), nörolojik temelli, hayat boyu devam eden gelişimsel bir bozukluktur. Bu kişiler dinleme, konuşma, okuma-yazma, problem çözmek gibi birçok yeteneklerin kullanımında ve geliştirilmesinde; edinilen bilgilerin depolanması, işlenmesi ve üretilmesi gibi konularda da zorluklar… Seslendiren: Kerem Dalkılıç Bize evrimagaci.org/d…

"Yeterince iyi" ilkesi, bir şeye ne kadar kaynak sunarsanız sunun onu anlamlı ölçüde iyileştiremiyorsanız, o şeyi olduğu gibi bitirip yolunuza devam etmenizi önerir. Aslında bu; zaman, para ve efor gibi oldukça değerli kaynakları pek de büyük bir fark yaratamayacakları bir yere harcamak yerine, "yeterince… Seslendiren: Çağlar Sansar Bize evrimagaci…

Üzgünken ağlamak çok normal ve oldukça yaygın. Muhtemelen siz de üzgün veya kızgın olduğunuz ya da hüsrana uğradığınız bir noktada ağladınız ya da birinin öfkeden ağlayışına tanık oldunuz. Fakat yine tecrübe etmiş olabileceğiniz, çok daha ilginç bir diğer ağlama çeşidi var: Sevinçten ağlamak! Seslendiren: İbrahim Uzun Bize evrimagaci.org/destekol a…

Karar vermek genellikle zordur. Hızlı şekilde iyi karar vermek ise çok daha zordur. Seslendiren: İrem Öznur Kılıç Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Hız sınırının aşılması, trafikte en çok yapılan ihlallerden biridir ve trafik kazalarının gerçekleşmesinde büyük bir etkisi vardır. ABD’de gerçekleşen ölümcül trafik kazalarının %30’una yüksek hızın sebep olduğu ve yalnızca 2012’de gerçekleşen 10 binin üzerindeki ölümün bununla ilişkili olduğu tahmin… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org…

Yapay kan yakında ilk defa olarak Birleşik Krallık'da (UK) test edilecek. New Scientist bu kanın nasıl ve neden yapıldığına dair kısa bir yazı yayınladı. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Modern klozetlerin icadından beridir insanlık, evrimleştiği ve adapte olduğu anatomiye uygun olmayan bir şekilde, sırf rahatı için hatalı dışkılıyor olabilir! Buradaki yazımızda dışkıyla ilgili bilmeniz gerekenlerden bahsetmiş, doğru dışkılama pozisyonuna ise kısaca değinmiştik. Bu yazımızda, bu konuda… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.o…

Avcı toplayıcı hayvan bedeninde yaşamayı reddeden tarım devriminin modern insanları, hayvan oldukları gerçeğini kamufle edecek mükemmel bir algı oyunu yaratmayı başarmıştı. Romantizm. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

En tuhaf ve en harika türlerimizden bazıları, insan kaynaklı bir kriz dönemi olarak tanımlanan altıncı kitlesel yok oluşta, yok olmak için sırada bekleyen türler arasında. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Eğer bir otel veya yeni bir ev gibi yabancı bir ortamda iyi bir uyku uyumayı zor bulduysanız, yalnız değilsiniz. "İlk gece etkisi", uyku bilimcilerinin yakından haberdar olduğu bir şeydir. Bu, uyku konusunda yaptıkları araştırmalarda her zaman hesaba almak zorunda kaldıkları bir etmendir. Araştırmacılar… Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.…

Evrim Ağacı olarak bilimi ve bilimsel metodu her türlü bilgi türünün önünde tutuyor olmamız, kimi zaman şakayla karışık olsa da eleştiriliyor. Bazı okur ve takipçilerimiz, sanki bilimin kutsal bir yöntem olduğunu düşündüğümüze, hiçbir hatası olmadığını sandığımıza dair bir algı olduğunu görüyoruz. Seslendiren: Akın Karahasan Bize evrimagaci.org/des…