"O Auschwitz" (odc. 48): Dobre przykłady literatury poświęconej historii obozu Auschwitz

O Auschwitz

Pierwsze publikacje o tematyce obozu Auschwitz powstawały jeszcze w czasie wojny, w okresie funkcjonowania obozu. Lata tuż powojenne również obfitowały w liczne publikacje świadków – Ocalałych z tamtych wydarzeń.

O tym jaką przewagę ma literatura autorstwa bezpośrednich świadków nad fikcją literacką inspirowaną tematyką Auschwitz opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.

---

Publikacje o Auschwitz:

Wydane do 1950 roku:

KRAHELSKA Halina, Oświęcim. Pamiętnik Więźnia, 1942 (POL).

ZAREMBINA Natalia, Obóz śmierci 1942

MAŃKOWSKI O. Augustyn, Za drutami obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, 1945

SŁOWIKOWSKI Mieczysław, Wspomnienia z Oświęcimia, 1945

GENEROWICZ Zbigniew, Prawda oskarża Niemcy hitlerowskie, 1945

FRIEDMAN Filip, To jest Oświęcim!, 1945

SZMAGLEWSKA SEWERYNA, Dymy nad Birkenau, 1945

ŻYWULSKA Krystyna, Przeżyłam Oświęcim, 1945

BOROWSKI Tadeusz, SIEDLECKI Janusz Nel, OLSZEWSKI Krystyn, Byliśmy w Oświęcimiu, 1946

JAGIELSKI Stanisław, Sclavus saltans. Wspomnienia lekarza obozowego, 1946

FRANKL Victor, Psycholog w obozie koncentracyjnym

JUNOSZA Wiktor, Podróż przez piekło

RUSINEK Michał, Z barykady w dolinę głodu

FRIEDMAN Filip, HOŁUJ Tadeusz, Oświęcim

NYISZLI Miklos, Byłem asystentem doktora Mengele.

FRYSZKIEWICZ Melchior, W cieniu krematoriów, 1947.

MOLIŃSKI Zbigniew, Przeżycia partyzanta, (t. 1), 1947.

MILLU Liana, Dymy Birkenau

HOCHBERG-MARIAŃSKA Maria, Dzieci oskarżają, 1947

ZARĘBIŃSKA-BRONIEWSKA Maria, Opowiadania oświęcimskie, 1948

REK Tadeusz, Echa oświęcimskie, 1949

Wydane po 1950 roku:

BARTOSZEWSKI Władysław, Warto być przyzwoitym, 1990

BARTOSZEWSKI Władysław, Mój Auschwitz, 2010

BOROWSKI Tadeusz, Opowiadania, Pożegnanie z Marią

KIELAR Wiesław, Anus Mundi

ZIĘBA Adam, Pajda chleba

GAWALEWICZ Adolf, Refleksje z poczekalni do gazu. Ze wspomnień muzułmana.

SOBOLEWICZ Tadeusz, Wytrzymałem, więc jestem.

GĘDZIOROWSKI Tadeusz, Widma.

KEMPISTY Czesław, Przeżyć dzień.

OSTAŃKOWICZ Czesław, Ziemia parująca cyklonem.

STRYJ Franciszek, W cieniu krematorium.

TYMIŃSKI Kazimierz, Uspokoić sen.

GAWRON Wincenty, Ochotnik do Oświęcimia.

BARTNIKOWSKI Bogdan, Dzieciństwo w pasiakach.

POSMYSZ Zofia, Pasażerka, Wakacje nad Adriatykiem.

KOMENDA Janina, Lager Brzezinka.

PIĄTKOWSKA Antonina, Wspomnienia oświęcimskie

DUNICZ-NIWIŃSKA Helena, Drogi mojego życia.

APOSTOŁ-STANISZEWSKA Jadwiga, Nim zbudził się dzień.

RYCHLIK Maria, Śmierć daje życie.

GOGOŁOWSKA Stanisława, W Brzezince nie umierało się samotnie.

STĘPIEŃ-BATOR Zofia, Przeżyłam.

LEVI Primo, Czy to jest człowiek?

WIESEL Elie, Noc.

FRANKL Victor, Człowiek w poszukiwaniu sensu.

LAKS Szymon, Gry oświęcimskie.

AMERY Jean, Poza winą i karą.

LIBLAU Charles, Kapo z Auschwitz

KERTESZ Imre, Los utracony.

BUERGENTHAL Thomas, Dziecko szczęścia.

CLING Maurice, Wy, co wchodzicie tutaj…

ROSENBERG Otto, Palące szkło

DELBO Charlotte, Żaden z nas nie powróci…

Sonderkommando

VENEZIA Szlomo, Sonderkommando. W piekle komór gazowych.

MULLER Filip, W krematoriach Auschwitz.

Wśród koszmarnej zbrodni. Notatki więźniów Sonderkommando.

BARTOSIK Igor, WILLMA Adam., Ja z krematorium Auschwitz. Rozmowa z Henrykiem Mandelbaumem.

Dzieci:

BIRENBAUM Halina, Nadzieja umiera ostatnia.

AKAVIA Miriam, Jesień młodości.

ZYSKIND Sara, Skradzione lata

KLUGER Ruth, Żyć dalej…

MULLER-MADEJ Stella, Oczami dziecka.

Uciekinierzy

ALBIN Kazimierz, List gończy.

BIELECKI Jerzy, Kto ratuje jedno życie…

CIESIELSKI Edward, Wspomnienia oświęcimskie.

KOWALCZYK August, Refren kolczastego drutu.

SOBAŃSKI Tomasz, Ucieczki oświęcimskie.

Raporty uciekinierów z Auschwitz (Zeszyty Oświęcimskie, nr spec.)

Konspiracja przyobozowa

HAŁOŃ Edward, W cieniu Auschwitz.

JAKIEŁEK Wojciech, W pobliżu Oświęcimia.

Wspomnienia:

Numery mówią. Wspomnienia więźniów KL Auschwitz. (wyb. Jan Przewłocki).

PIECHOWSKI Kazimierz, Byłem numerem.

Wspomnienia więźniów obozu Auschwitz (Jadwiga Mateja)

Kominy.

O esesmanach:

Auschwitz w oczach SS.

Życie prywatne esesmanów z Auschwitz, opr. Piotr SETKIEWICZ.