Zıplamak veya basketbol oynamak gibi fiziksel faaliyetler kendi başına boyunuzu normalde olacağından daha uzun yapamaz. Ancak basketbol gibi sporlarla uğraşan kişiler genellikle beslenmelerine ve sağlıklarına da daha çok dikkat ettikleri için, büyümelerine katkı sağlayan faktörlerin etkisini arttırabilirler.Haltercilerin… Seslendiren: Can Demirci B…

Alkol dünya genelinde en sık kullanılan psikoaktif maddelerden biridir. Çokça tüketilmesinin arkasında merkezi sinir sistemi üzerindeki baskılayıcı etkilerinin yanı sıra birtakım eksik veya hatalı bilgiler yatar. Doğru bilinen yanlışlardan bir tanesi de alkolün iyi bir uyku yardımcısı olduğudur. Alkol… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.…

Siz hiç ejderha gördünüz mü? Tabii ki de görmediniz. Ancak neye benzediklerini çok iyi biliyorsunuz. Bu sisli ve efsanevi geçmişe sahip canavarlar kültürümüzde öyle bir yer edinmişler ki her köşe başında karşımıza çıkıyor; fantastik kurgu öğeleri olarak kabul edebileceğimiz niteliklere sahip birçok… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.org…

Geri Dönüyoruz’un 58. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, Osmanlı’dan günümüze Türkiye’nin arkeoloji macerasına ışık tutuyor. Arkeoloji derken neyi kastediyoruz? Arkeolojik kazı ile define kazısı arasındaki fark nedir? Osmanlı döneminde getirilen hukuki düzenlemeler nelerdi? Osmanlı İmparatorluğu arkeoloji bilincine sahip olsa neler farkl…

Bugün bir tanrıya ya da ataların ruhlarına adanan kutsal koruları konuşacağız.🌿Biyoçeşitlilik rezerv alanı olarak da değer kazanan bu kutsal korularda, hiçbir ağacın kesilmesine, hiçbir canlıya zarar verilmesine izin yoktur. 🌿Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Yapılan hiçbir araştırmada erkeklerin ayakta işemesi ile prostat kanseri de dahil olmak üzere herhangi bir hastalık ile dikkate değer herhangi bir bağlantı bulunamamıştır.Ayakta işemekle ilgili iddiaların kökenlerini Orta Çağ öncesi mitolojilerine ve inançlarına kadar takip etmek mümkün olsa da, aslen… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.org…

İlk bakışta duyguların insanlara evrimsel açıdan herhangi bir fayda sağlamadığı, hatta bu süreçte bizi dezavantajlı konuma düşürdüğü düşünülebilir. Fakat bu pek doğru değildir. Evrimde ve özellikle de memeli evriminde duygular büyük önem taşımaktadır. Bir ebeveynin yavrusuna gösterdiği şefkat veya parterine… Seslendiren: Mustafa Yılmaz Bize evrimag…

Son günlerde sosyal medyada uyku kalitesini artırdığı iddia edilen birtakım takviyelerin sıklıkla pazarlandığını görebilirsiniz. Bu takviyelerin belki de en başında magnezyum geliyor. Anlaşılan o ki sosyal medya ünlüleri rahat ve kaliteli uyku çekerken bizler muhteşem bir takviye olan magnezyumu kullanmadığımız… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize e…

Şili ve Japonya örneklerinin ortaya koyduğu gibi depremle yaşamak mümkün. Peki Türkiye'de yanlış giden ne? Önemli bilimsel gelişmelere rağmen, Türkiye hâlâ depremlere karşı savunmasız ve bunun en son örneğini Şubat 2023'te trajik bir şekilde gördük. Kahramanmaraş (Mw 7.8) ve Elbistan (Mw 7.6) depremlerinin… Seslendiren: Mustafa Yılmaz Bize evrimaga…

Bu yazının ve videonun başlığı, sadece ilk insan için değil, ilk at, ilk deve, ilk akşamsefası, ilk E. coli bakterisi, ilk maya mantarı ve herhangi bir canlının "ilk" bireyi için de geçerlidir. Hiçbirinin "ilk"i yoktur. Evrim sürekli bir süreçtir ve tüm türler yakın ve uzak kuzenlerine, kademeli ve… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.org/d…

İncir ağaçlarının (Ficus sp.) gözle görülür çiçekleri yoktur. Dolayısıyla ilk etapta onların rüzgar ile tozlaştığını düşünebilirsiniz; ancak bu da doğru değildir. Bu durumda incir bitkileri nasıl ürerler? Çiçeği olmayan bir bitkiye hangi tozlaştırıcı uğrasın ki?Aslında incirlerin son derece çekici çiçekleri… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimaga…

1415 Agincourt Savaşı'nda okçuların parmaklarının kesildiğine ve nihayetinde bu kesilen parmakların gösterilmesinin bir zafer işaretine dönüştüğüne yönelik hikayeyi doğrulayan tarihsel hiçbir kaynak bulunmamaktadır. Aksine, hareketin Belçika'da Fransızca yayın yapan BBC'nin başkanı Victor de Laveleye… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimagaci.or…

Sabah uyandığınızda vazoya konulmuş güzel bir buket çiçekle karşılaşmak çok güzel bir histir. Ancak yaprakların dökülmeye başladığını, solduğunu ve saplarının sarktığını görmeye başladığınızda... İşte bu pek de hoş bir his değildir. Biraz kimya ve biyoloji bilgisi sayesinde muhtemelen sadece evinizde… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.o…

Salyangozlar, kimilerinin gözünde evlerini sırtlarında taşıyan küçük sevimli canlılar (aralarında büyük bir türde vardır; kara salyangozu olan Achatina achatina yani dev Afrika salyangozu), kimilerinin gözünde ise yapış yapış izler bırakıp bahçeye bostana zarar veren küçük yaratıklardır. Kimilerinin… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimagaci.org…

Geri Dönüyoruz'un 57. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, önceden planladıkları programdan vaz geçip bir anda Karagöz oyunlarından Mesnevi'ye, Nasreddin Hoca'dan Mehmed Rauf'a uzanan bir edebiyat yolculuğuna çıkıyorlar. Laf lafı açtıkça edebiyatımızda Lut Kavmi meselesini konuşuyorlar, yolculukları Osmanlı'da şeriat tartışmalarından moder…

Öncelikle başlıkta yer alan "Seks Yapmak, Spor Yerine Geçer mi?" sorusuna net bir cevap verelim: Hayır. Seks sırasında ortalama şiddette yapılan bir spora göre çok daha az kalori harcanır. Ancak seksin sağlığa sayısız katkısı yok değildir.Yapılabileceği ortalama süre ve yaktığı kalori bakımından incelendiğinde,… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evri…

Zehirli olan engerek ve çıngıraklı yılan gibi yaygın türler için doğru morfolojiler olabilirler.Fakat mercan yılanları ve kral yılanlar arasında zehirli türler sadece dış görünüşünden anlaşılmaz. Özellikle kara mamba, bu argümana göre tamamen zehirsiz bir tür gibi gözükür. Ayrıca kral kobra da bu özellikleri… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrima…

Bahar ve yaz aylarında yerde bulup "Aaa uçamıyor ve yürüyemiyor, yavru mu bu kuş? Nasıl besleriz?" diye sorduğunuz bu hayvan Ebabil (Apus apus) denilen, ülkemize bahar aylarında gelip, yazın üreyip, sonbaharda da göç eden bir kuş türüdür.Öncelikle bulduğunuz bireyler yavru değil, onu belirtelim. Aslına… Seslendiren: Yunus Sahin Bize evrimagaci.org/…

Coğrafi kökeni Asya ve Latince adı Betta splendens olan, yaklaşık 4-6 cm boyunda bir akvaryum balığı olarak bilinen Beta balıkları, özellikle erkeklerin yüzgeçlerinin ve kuyruklarının görkem güzellikleriyle pet-shop'larda hemen göze çarparlar. Beta balıkları, amatör bir akvaryum meraklısının besleyebileceği… Seslendiren: Yunus Sahin Bize evrimagaci…

Geri Dönüyoruz'un 56. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, Yedi Uyurlar hikâyesini masaya yatırıyor. Roma İmparatoru Decius döneminde, gördükleri baskılardan yılarak girdikleri mağarada daldıkları derin uykuyla bilinen Yedi Uyurlar'ın farklı coğrafyalarda benzer şekilde karşılık bulan mitosunu tartışırken, hikâyenin orijinine ve versiyonla…

Bilim insanları arasında türlerin standart bir şekilde isimlendirilmesi iletişimin kolaylaşması bakımından büyük öneme sahiptir. İşte bu nedenle, sınıflandırma bilimi olarak da bilinen "taksonomi", bir dizi kurallar bütününe sahiptir.Sınıflandırma ve isimlendirme çok önemlidir. Çünkü bilim, belirli… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.org/d…

Siz de, kalemleri çiğnemekten, kendi derinizi, hatta etinizi yemeye ne zaman terfi ettiğinizi hatırlayamıyor musunuz? Parmaklarınızı, özellikle tırnağınızın etrafındaki deriyi kemiriyor musunuz? Bunu, sadece rahatsızlık veren bir "şeytan tırnağı"nı koparmak için değil, durup dururken, hiçbir şey yokken… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.or…

Birçoğunuz bir bal porsuğunun bir yılanla mücadelesinden sonra, yılanı afiyetle yediğini ya da herhangi bir hayvana kafa tuttuğunu görmüşsünüzdür. Birçok hayvanla karşılaştırıldığında küçük bir bünyeye sahip bu tür, akıl almayacak işlere kalkışıyor. Korkusuzluğu ve cesareti yüzünden Guinness Dünya Rekorları'nda… Seslendiren: Yunus Sahin Bize evrima…

Daha önceki bir yazımızda, sağduyularımızın Dünya ve uzay konusunda bizi köklü bir şekilde yanılttığını anlatmıştık. Bu yanılgılardan birisinin, Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketi olduğunu da söylemiştik: Her ne kadar Güneş bizim etrafımızda dönüyor gibi gözükse de, dikkatli bir inceleme ile Dünya'nın… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.…

Geri Dönüyoruz'un 55. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, yarım bıraktıkları Mısır bahsine devam etmek üzere mikrofonlarının başına geçiyor. Bu sefer konuya Mısır'ın Helenleşmesinden başlayarak, Mısır'ın İskender için önemine, İskender'in firavunluk hayaline değiniyor, Mısır'ın tıp dünyasındaki yerine göz atıyor ve Kleopatra'ya kadar uzan…

Villa Livia'nın büyülü bahçesine gireceğiz bugün birlikte🌿 Antik Roma'da trompe l'oeil (göz aldatmacası) tekniğiyle resmedilmiş bu viridarium, sahnedeki her bitki ve kuş türünün ayırt edilebildiği bir "botanik kataloğu" gibi🌿Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Yıllardan beri, Türkiye'deki liselerin bir bölümünde adrenalin ve noradrenalin, birbirine zıt çalışan hormonlar olarak öğretilebildiğine dair duyumlar almaktayız. En azından bu derslerden bu konuda akılda kalanların dikkate değer miktarda bu yöndedir:Tipik olarak insanlar, adrenalinin "sempatik sinir… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagaci.org/de…

Herhangi bir zihinsel rahatsızlığı olmayan bütün insanlar ve diğer tüm canlılar beyinlerinin 0'ünü kullanabilirler.Bu iddianın kökenleri, 1890 yılında Harvard Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde araştırma yapmakta olan bilim insanları olan William James ve Boris Sidis'in "rezerve enerji teorisi"ne… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagaci.org/desteko…

Vücudumuzdaki hiçbir kılın uzama hızı veya gürlük miktarı, kılların kesilmesiyle alakalı değildir. Bugüne kadar bu iddiayı ele alan hiçbir araştırma kılların kesilmesini uzama hızı veya kıl gürlüğü ile ilişkilendirmediği gibi, yapılan tüm araştırmalar arada hiçbir bağlantı bulunmadığını göstermektedir.… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimagaci.…

Geri Dönüyoruz'un 54. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, kendi kültürü, dünyası, mutfakları, birbirinden farklı etnik kökenlerden gelen topluluklarıyla bir kıta sayılabilecek Hindistan'a uzanıyor. İkili, Hindistan'ın tarih ve kültür mirası, coğrafi sınırlarının geçmişten günümüze değişimi, adının anlamı, bilime katkıları derken, Hint kül…

Yeterince uyumamak, sağlığınız ve üreticiliğiniz için kötüdür. Esnemeyin, esnemeyin. Bunu hepimiz biliyoruz. Ancak yapılan bir araştırmanın sonuçları, uyku eksikliğinin uzun vadede birikmesinin performans üzerinde ne kadar olumsuz etkiye sahip olabileceğini gözler önüne serdi. Laboratuvar ortamındaki… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.org/…

Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nde asker ve botanikçi olan Georg Everhard Rumphius'u (1627-1702) konuşuyoruz. Ambon'un bitkilerini anlattığı Herbarium Amboinense kitabı, tüm Endonezya florası çalışmalarının temeli sayılıyor.Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Halk arasında yaygın olarak "Adem elması" ismiyle bilinen yapının bilimsel adı "larinks tümseği"dir (prominentia laryngea). Bu tümsek, insan boynu içerisinde yer alan larinksi ("ses kutusu") saran tiroit kıkırdağının vücut dışına doğru yaptığı çıkıntıdan ötürü oluşur. Genellikle erkeklerde daha iri… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.org/d…

Latincede "başlangıç", "köken", "hareket kaynağı" gibi anlamlara gelen arkhe, Antik Yunan felsefesinde her şeyi yapan temel yapı taşına verilen isimdir; "ilk prensip" ya da "ilk element" olarak da düşünülebilir. Sokrates’ten önceki düşünürlerinin başlıca ilgi alanı, “arkhe”nin ne olduğunu araştırmak… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.org/…

Deprem ışıkları, depremler sırasında veya öncesinde görülebilen levha biçimli şimşekler, ışık topları, ışık akıntıları ve sabit parlamalar gibi olaylardır. Bir örnek olarak, Düzce'de 23 Kasım 2022'de sabaha karşı 04:08'de meydana gelen deprem sırasında aşağıdaki videoda gözüken ışıklar tespit edilmiştir:Bir… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimaga…

Geri Dönüyoruz'un 53. bölümünde Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, tarihin en büyük imparatorluklarından olan Moğollar'ı inceliyor. Kim bu Moğollar ve nereden geliyorlar? Tarih sahnesine ne zaman çıktılar? Moğol dilinin özellikleri neler? Nereye kadar ilerlediler? Gittikleri yerlerde neden şehirleşmediler? Tasvir edildiği kadar vahşi miydiler? Med…

Agatha Christie'nin zehirli bitkilerle dolu bahçesinde dolaşacağız bugün. Huzurlu manzaraların güzelliğini uğursuz olaylarla harmanlayan yazarın gizemli olay örgüleri, onun bahçecilik ve botanik bilgisinin izlerini de taşıyor.Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Ekmeğinizin yüzeyindeki, meyvelerinizin içerisindeki noktacıklı veya gruplar halindeki küfün arkasında çok daha fazlası var. Genellikle yiyeceklerinizin üzerinde gördüğünüz ve "küf" dediğiniz renkli kısımlar, buna neden olan mantarların üreme hücreleridir (sporlarıdır). Küfe neden olan mantarların geri… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagaci.o…

Günümüzün birçok önemli ölçüt açısından en önde gelen süpergücü, Amerika Birleşik Devletleri'dir.[1][2] Ama Amerikalılara (özellikle de muhafazakar Amerikalılara) soracak olursanız, birçoğunun endişesi, ülkelerinin bu liderlik pozisyonunu giderek kaybediyor olduğu yönündedir.[3] Büyük bir mali kriz,… Seslendiren: Batuhan Özçiftçi Bize evrimagaci.or…

Birçok insan (özellikle de gençler ve öğrenciler) ilaç kullanırken alkol tüketmenin etkilerinden bihaberdir. Bazı çok net gerçekler vardır: örneğin anti-depresanlar ile alkol asla karıştırılmamalıdır. Diğer birçok insan ise ilaçlarla alkolü karıştırmanın tehlikelerinden haberdar olsa da umursamaz. Örneğin… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimaga…

Meşhur soruyu bilirsiniz: "Bir kilo demir mi ağırdır, bir kilo pamuk mu?"Bu soru geldiğinde, şöyle bir gerindikten sonra gururla cevap veririz: İkisi de eşittir! Tebrikler! Sorunun sizi demirin katı, pamuğun ise yumuşak ve hafif cisimler olmasından ötürü algısal yanılgıya düşürmeye çalışmasına kanmadınız.… Seslendiren: Sema Tezel Bize evrimagaci.or…

Hepiniz fark etmişsinizdir, bazen gözünüzü ovuşturduğunuzda ya da açık mavi renkte bir fona baktığınızda, gözünüzün önünde ufak şekiller belirir ve hatta bunları takip bile edebilirsiniz. Kimi zaman takip etmeye çalıştığınızda veya doğrudan bu şekillere odaklanmaya çalıştığınızda aynı hızla kaçarlar.… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagaci.org/de…

Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, Geri Dönüyoruz'un 52. bölümünde Mısır bahsini açıyor. Tarih kaydı tutma konusunda hassas medeniyetlerden olan Mısır'ın hâlâ keşfedilmeye devam eden görkemli tarihine göz atarken; Mısır adının anlamına, Nil Nehri'nin dünya bilim tarihine katkılarına, Eski Mısır'ın bize yazı konusunda kattıklarına, demotik ve hiyer…

18. yüzyılın doğa bilimcilerinden Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon'u konuşuyoruz. Doğa tarihi, biyoloji, jeoloji ve diğer bilim dallarına dair Histoire Naturelle kitabındaki fikirleri, Lamarck'ı da ve Darwin'i de etkilemişti.Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Buradaki yazımızda anlattığımız gibi, yüksek miktarda gözyaşı salgılamanın (ağlamanın) 3 farklı çeşidi vardır: nemlendirici gözyaşı salgısı, refleks gözyaşı salgısı ve duygusal gözyaşı salgısı. Halk arasında yayılan söz konusu yanlış bilgi, kuşların duygusal gözyaşı dökebildiklerini iddia etmektedir. Bugüne… Seslendiren: Sema Tezel Bize evrimagaci.…

2014'te Şili'de olan depremlerle ilgili olarak ilk ilgi çeken nokta, 8.2 büyüklüğündeki bir depremin sadece 6 can almış olması (onların da 2 veya 3 tanesi kalp krizinden ötürü). Tabii ki can sayısı birbiriyle kıyaslanmaz; ancak yine de insan sorgulamadan edemiyor: Türkiye'deki 7.4 büyüklüğündeki deprem… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimagaci.…

Benlerin koparılmasıyla kanser riski arasında doğrudan ilişki kurabilmiş hiçbir bilimsel araştırma bulunmamaktadır. Birçok tıp kurumu bu iddiayı bir çeşit "kocakarı hikayesi" olarak nitelendirmektedir. Konuya şüpheyle yaklaşanlar da bulunmaktadır; ne var ki tatmin edici delillere ulaşılamamıştır. Benlerin… Seslendiren: Gülfem Akdemir Bize evrimagac…

Geri Dönüyoruz, yeni yılın ilk gününde kaldığı yerden devam etmek üzere geri döndü! Mahir Ünsal Eriş ve Töre Sivrioğlu, yeni sezonun açılışını yeni yıl bahsiyle yapıyor. Yeni yıl geleneği, yeni yılın takvimdeki yeri ve takvimde dinin etkisi ekseninde seyreden sohbette, yeni yılın neden ocak ayında başladığına ve Gregoryan takvimdeki kaymaların sebe…

Yılın son programında evlerimizde görmeye alışık olduğumuz; bize hep şans ve iyilik getirdiğine, kötü enerjileri kovduğuna inandığımız Sanseveria bitkilerini, yani Paşa Kılıcı'nı konuşuyoruz.Açık Radyo 95.0 tarafından oluşturuldu

Sıkıcı bir filmin ortasında göz kapaklarınızın 1 veya 2 saniyeliğine kapandığı, başınızın önünüze düştüğü ve birdenbire sarsılarak kendinize geldiğiniz ve filmde az önce ne olup bittiği ile ilgili en ufak bir fikrinizin olmadığı o anları hiç yaşadınız mı? İşte o tatlı uykuya nasıl daldığınızı farketmediğiniz,… Seslendiren: Kaya Erdem Yılmaz Bize ev…