31. Floortje Scheepers over inclusieve mensontwikkeling in zorg, school en samenleving

Onderwijs leiden met hart en ziel

Te gast is hoogleraar psychiatrie Floortje Scheepers en we spreken naar aanleiding van haar boek Mensen zijn ingewikkeld. Floortje schreef het boek omdat zij zich zorgen maakt over hoe de taal van de psychiatrie, de biomedische en brain based taal en het denken in termen van gemiddelden en modellen, zo veel onderdeel is geworden van het denken van veel mensen in onze samenleving. Gevolg is dat we het menselijk karakter in bv. de geestelijke gezondheidszorg uit het oog verliezen, met alles wat daarbij hoort, zoals onze ervaringen, gevoelens, betekenissen, biografie en onze interacties met anderen en met wat we tegenkomen in het leven. Haar boek en ons gesprek is een pleidooi tegen de maakbare mens, tegen de maakbare samenleving en tegen de maakbare wetenschap. Denk niet in reductionistische termen van fixen van individuen en problemen, maar in inclusieve termen van collectieve intelligentie, interactie en dialoog. Iedereen, alle perspectieven en ook het tonen van kwetsbaarheid, zijn nodig om samen mens te zijn. Voor kinderen en jongeren in het onderwijs wenst Floortje dat er aandacht is voor hun positieve mensontwikkeling. Richt je niet zozeer op hun leeropbrengsten, maar op hun positieve ervaringen als mens. Daarbij hoort ook het leren omgaan met negatieve ervaringen en tegenslag. Ze wenst leidinggevenden toe dat je aandacht hebt voor de collectieve wijsheid en dat je daarbij ook oog hebt voor collega’s die misschien voor jou ongewenst gedrag vertonen. Als je nieuwsgierig luistert en doorvraagt, geven ook zij waardevolle inzichten aan het team. Haar leestip is het boek Helgoland van Carlo Rovelli dat haar de rustgevende ervaring gaf dat we allemaal een onderdeel zijn van een groter geheel. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum en Arkade onderwijsadvies.