ŞAİR PADİŞAH: III. MURAD HÂN - 3 EKİM 2021 MEVLANA TAKVİMİ

Mevlana Takvimi

III. Murad, Osmanlı padişahlarının on ikincisi ve İslâm halifelerinin de yetmiş yedincisidir. Sultan II. Selim Han’ın oğlu olup 4 Temmuz 1546’da Nurbânû Sultan’dan Manisa’da dünyaya geldi. III. Murad, doğduğunda babası şehzade Selim sancakbeyliğinde bulunuyordu. Hocası Sadeddin Efendi tarafından yetiştirilmiş olmanın yanında ilk eğitimini sarayda iyi bir şekilde gördü. Küçük yaşta iken Aydın sancakbeyliğine tayin edildi. Daha sonra Alaşehir sancakbeyliğine, dedesi Kanunî Sultan Süleyman’ın vefatı ve babasının tahta geçmesi üzerine Manisa sancakbeyliğine getirildi ve tahta geçinceye dek bu görevde kaldı. Çok cömertti. Her vesile ile âlimlere, şairler, fakir fukaraya hediyeler verir, ihsânlarda bulunurdu. Padişahın toplantılarında Arab ve Acem ülkelerinden Kur’ân-ı Kerîm’i tecvit üzere okuyan güzel sesli hafızlar, sanatkârlar, âlimler, hoş sohbet kimseler çağırılmış ve hiçbir zamanda eksik olmamıştır.

III. Murad Han, saltanatı boyunca Osmanlı toprakları üzerinde pek çok sayıda bayındırlık, ilim, kültür ve sanat merkezleri inşa ettirdi. Rasathane ve astronomik araştırmalar ile logaritma hesapları yaptırdı. Medine’de medrese, mektep ve büyük bir imaret kurdu. Manisa’da şehzadelik döneminde cami, medrese, imaret ve tabhaneden müteşekkil Muradiye Külliyesi’ni inşa ettirdi. Saltanatı döneminde devlet en geniş sınrlarına kavuşmuştur. Osmanlı sultanları içerisinde en çok şiir yazan Kanunî’den sonra III. Murad Han’dır. Şiirlerinde “Muradî” ve “Murad” mahlaslarını kullanmıştır. Şair padişahlar içerisinde en ön plana çıkanlar arasında yerini almıştır. Türkçe, Arapça ve Farsça olmak üzere üç ayrı dilde divanlarının bulunması onun yalnızca kendi lisânına değil diğer dillerin edebiyatlarıyla da yakından ilgilendiğini gösterir. Şiirlerinde Süleyman Çelebi, Fuzulî, Necatî gibi şairlerin etkisi görülür. 17 Ocak 1595 yılında hayata gözlerini yumdu. Vefatında 49 yaşının içindeydi. (Ahmet Şimşirgil, Kayı V: Kudret ve Azamet Yılları, s.159-172)