Fitness Tips halka açık
[search 0]
Daha fazla
Download the App!
show episodes
 
Artwork

1
Acilci.Net - Ses ve Video Tüm Bölümler

Acilci.Net - Ses ve Video Tüm Bölümler

Unsubscribe
Unsubscribe
Haftalık
 
Bu akışımızda ses ve video tüm bölümlerimiz yer almaktadır. Acilci.Net, Acil Tıp hekimlerine yönelik doğru ve kaliteli kaynak oluşturmak amacıyla gönüllü öğretim üyesi, uzman ve asistanlar tarafından yürütülen serbest, açık erişimli bir eğitim kaynağıdır.
  continue reading
 
Artwork

1
Bizim Bedenimiz

Irmak Saraç & Deniz Koloğlu

Unsubscribe
Unsubscribe
Haftalık
 
Bedenlerimizi, bize bakanın gözünden görmeye şartlanıyoruz. Oysa bedenlerimizi ve cinselliğimizi tanımamız bizi güçlendirir ve özgüvenimizi besler. İşte bu yüzden Bizim Bedenimiz. Biz Irmak Saraç ve Deniz Koloğlu, eğrisiyle doğrusuyla kadın sağlığını konuşacağız. Her hafta Çarşamba günü yeni bir bölümle karşınızdayız. Künye: Hazırlayan ve sunanlar: Irmak Saraç & Deniz Koloğlu Kapak tasarım: Seher Kalkan Jingle müzik tasarım: Beril Sarıaltun Jingle seslendirme: Didem Gençtürk Kayıt, post prod ...
  continue reading
 
Artwork

1
Kendimle Karşılaşmalar

Psikiyatrist Arzu Erkan Yüce

Unsubscribe
Unsubscribe
Aylık
 
Uzm. Dr. Arzu Erkan Yüce; tıp fakültesi ve psikiyatri ihtisasını Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlamıştır. İstanbul Kültür Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde doktor öğretim görevlisidir; Kişiler Arası İlişkiler ve Aile Terapileri derslerini anlatmaktadır. İzmir’deki muayenehanesinde psikiyatrist ve psikoterapist olarak çalışmaktadır. Türkiye Psikiyatri Derneği ve Anadolu Psikoterapi Derneği’nin Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler eğitimcilerindendir. Academy of Cognitive Therapy onaylı ...
  continue reading
 
Artwork
 
Prof. Dr. Selim Badur, dünyayı etkisi altına alan Covid-19 hakkında doğru bilgiler ve yanlışları aktarıyor. Selim Badur, Tıbbi Mikrobiyoloji dalında doktorasını (PhD) İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesinde almış; 1982-84 ve 1993-95 yılları arasında Paris-Pastör Enstitüsünde araştırıcı olarak görev yapmıştır. 1996-98 yıllarında Güney Paris Tıp Fakültesi- Hopital Kremlin Bicêtre hastanesinde misafir öğretim üyesi olarak çalışmış olan Dr Badur, Fransız Bilim Akademisi üyesi olup, Dünya Sağlık Örgütü Vi ...
  continue reading
 
Artwork

1
AYIK KAFA

Dr. Esra Çavuşoğlu

Unsubscribe
Unsubscribe
Haftalık
 
Dr. Esra Çavuşoğlu, kişisel tedavi deneyimlerinden başlayarak klinik psikoloji eğitimi ile devam eden çalışmalarını, yaptığı Bağımlılık odaklı doktorasını tamamlayarak bir üst aşamaya taşıdı. Ayık Kafa podcast'inde, Bağımlılık Hastalığı hakkında ilk elden bilgiler ve deneyimlerin yanı sıra son akademik çalışmalarını paylaşırken, Biohacking ve Longevity alanlarında dünyanın en yeni teknolojilerini, protokollerini, ürünlerini ve araştırmalarını ele alıyor. Longevilab’in kurucusu Dr. Esra Çavuş ...
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Kafein, aslen çay ve kahveden tanıdığımız bir kimyasal madde olsa da, aslında hayvanların merkezi sinir sisteminde bulunan bir uyarıcı maddedir. Sadece hayvanlarda değil, bazı bitkilerde de metilzantin (İng: methylxhantine) sınıfına ait bir maddedir. Kafeinin kimyasal formülü C8H10N4O2'dir. Aslında… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.org/de…
  continue reading
 
GirişHerkese merhabalar. Bugünkü yazımızda sporcularda tanı koyma aşamasının oldukça dikkat gerektiren ancak tanı koyulduğunda etkili bir şekilde tedavi edilebilen bir tanı olan sinoviyal plika sendromundan bahsedeceğiz. Biz acilciler tarafından sık bilinmeyen ancak ilgi çekici bir konu olduğunu düşünmem nedeniyle bu yazıyı kaleme aldım. Hepinize k…
  continue reading
 
Herkese güzel günler dinlerim. Bugün Süperior Mezenter Arter (SMA) Sendromu ile karşınızdayım. Peki nereden çıktı bu SMA sendromu? Bir önceki nöbetimde Acil Servisimize 22 yaşında erkek bir hasta bulantı-kusma şikayeti ile geldi. Hasta, son 1 haftadır ne yese bulantısının olduğunu ve bu yüzden oral alımının azaldığını ifade etti. Hastanın vital bul…
  continue reading
 
Bu, şimdiye kadar orijinal sıvı halinde keşfedilen en eski şarap. Kırmızımsı kahverengi rengi ile tadının oldukça yoğun olduğu söylenebilir. Muhtemelen beyaz şarabın İspanya'nın güneyindeki bir kül kavanozuna dökülmesinden bu yana geçen 2000 yıl içinde gerçekleşen kimyasal reaksiyonlar nedeniyle rengi… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.…
  continue reading
 
Kilo alan bir erkeğin kol, bacak, boyun, karın gibi birçok organı ve bölgesinin şişkinleşmesi, penisin de şişkinleşebileceğini düşünmeye neden olabilir. Ancak penis, 2'si corpora cavernosa diğeri corpus spongiosum olarak adlandırılan 3 adet sünger doku, bunları birbirine bağlayan bağ doku, besleyen… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrimagaci.org/…
  continue reading
 
Hipertansiyon, acil servisler için hem yaygınlığı hem de acil müdahale gerektiren komplikasyonları nedeniyle kritik öneme sahiptir. 28 Mayıs 2024 tarihinde Amerikan Kalp Derneği (AHA) akut bakım ortamında yüksek kan basıncı yönetimine ilişkin bilimsel bir açıklama yayınladı.​1​ Bu açıklamanın ilk bölümünü Faruk Danış’ın yazısından okuyabilirsiniz. …
  continue reading
 
Son yıllarda, enfeksiyon hastalıkları sahasında sürekli bir hareketlilik gözlemlenmekte. COVID-19 pandemisi ile mücadele ederken; diğer viral enfeksiyonların da ne denli önemli olduğu bir kez daha anlaşıldı. Gün be gün , adenovirüslerin neden olduğu enfeksiyonlar da giderek daha fazla dikkat çekiyor.…
  continue reading
 
Hipertansiyon, acil servisler için hem yaygınlığı hem de acil müdahale gerektiren komplikasyonları nedeniyle kritik öneme sahiptir. 28 Mayıs 2024 tarihinde Amerikan Kalp Cemiyeti (AHA) akut bakım ortamında yüksek kan basıncı yönetimine ilişkin bilimsel bir açıklama yayınladı.​1​ İki bölüm olarak sizlere sunmayı planladığımız yazımızın birinci bölüm…
  continue reading
 
Üremeye yardımcı teknolojiler serimizin 6. ve Bizim Bedenimizin 37. bölümünde, Dr. Özlem Türkdoğan'la yüksek lisans ve doktora tezlerinden yola çıkarak; ÜYT'nin olumlu olumsuz süreçlerinin “görünmezliği”; “infertil” tanısı alan kadınlardaki ortak ya da öne çıkan duygu durumları; tüp bebek tedavisi sürecindeki kadınların birbirine mesafeli duruşu, a…
  continue reading
 
Hepimiz Güneş Sistemi'ndeki 8 gezegenin ismini Güneş'e olan sırasıyla sayabiliriz. En azından öyle umuyoruz; eğer emin değilseniz, sırası şöyle: Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve son olarak, Neptün. Ancak bu gezegenlere neden bu isimlerin verildiğini çoğu insan tam olarak bilmiyor.… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.or…
  continue reading
 
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin 5. bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Burcu Mutlu'yla duygulanımsal ve klinik emek kavramları; yumurta donörlerinin maddi kazanımlarıyla ve yumurta alıcılarının harcamaları arasındaki derin ekonomik eşitsizlik; yumurta bağışı, sperm bağışı ve embriyo bağışı biçi…
  continue reading
 
Değerli acilci.net okuyucuları bir yazımızda daha merhabalarDaha önce de acil tıp konularının dışına çıkıp farklı yazılar paylaştık. Bu yazılarımıza yeni bir yazı daha ekleme ihtiyacı hissettim. Akademisyen hayatına tam atılamamış olsamda var olduğunu hissettiğim bir konuyla karşınızdayım: Akademik Zorbalık….İş hayatımızdaki zorbalık ve mobbing, on…
  continue reading
 
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin 4. bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Burcu Mutlu'yla Türkiye’de ÜYT’den faydalanabilmenin tıbbi ve hukuki koşulları; "ÜREMEYE YARDIMCI TEDAVİ UYGULAMALARI VE ÜREMEYE YARDIMCI TEDAVİ MERKEZLERİ hakkındaki yasal mevzuat"ının bağlamımızla kesiştiği hususları; SGK …
  continue reading
 
Neandertaller olarak bilinen Homo neanderthalensis türü günümüzden 440.000 yıl kadar önce evrimleşmiş, 40.000 ila 28.000 yıl kadar önceyse soyları tükenmiş bir insan türüdür. Evet, Neandertaller de insandır. Çünkü her ne kadar "insan" sözcüğünü sürekli kendimiz için kullanıyor olsak da, bu sözcük… Seslendiren: Yunus Sahin Bize evrimagaci.org/destek…
  continue reading
 
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin üçüncü bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Antropoloji Bölümünde Medikal Antropoloji alanında öğretim görevlisi olan Dr. Burcu Mutlu. Birlikte, ÜYT tiplerinin ne olduğu ve uygulanma kriterleri; dolayısıyla yapay döllenme türleri yani aşılama / intrauterin…
  continue reading
 
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler serisinin 2.bölümünde önce, geçen hafta başladığımız infertilite durumuyla ilgili eksik kalan kısmı, yani sebeplerini konuştuk. Daha sonra da yumurta dondurmayla ilgili mevzuata; tıbbi ve tıbbi olmayan işlemlere; bu işlemin medeni halle göbek bağına değindik. Link: "Türkiye’de Yumurta Dondurma Politik…
  continue reading
 
Örümcekler... Zıplarlar, koşarlar, atlarlar... Örümcek korkusu olan (araknofobik) insanların korkulu rüyasıdırlar. Herhangi bir gece, üzerinizde yürüyor olmamaları için hiçbir neden yoktur. Ancak örümceklere yönelik korkuların büyük bir kısmı gerçekler üzerine değil, uydurma hikayeler, hatalı bilgiler… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagaci.org/d…
  continue reading
 
Hoffa hastalığı, yağ yastığı sıkışması ve infrapatellar yağ yastığı sendromu olarak da bilinen Hoffa yağ yastığı sıkışma sendromu, patella ile distal femoral kondil arasında infrapatellar yağ yastığının (IFP) sıkışması sonrası ön diz ağrısıyla karşımıza gelebilen spor travmalarından biridir. Yağ yastığı, çoğunlukla travma ya da önceki cerrahinin ne…
  continue reading
 
Saçları koparma ile herhangi bir renkteki saç sayısının artması arasında hiçbir bağlantı yoktur. Bu hatalı düşüncenin yayılmasının sebebi, saçları beyazlamaya başlayan insanların saçlarını koparmayı sürdürmeleri boyunca, diğer saçlarının da yaşlılığın ilerlemesinin etkisiyle zaten beyazlıyor olmasıdır.… Seslendiren: Kaya Erdem Yılmaz Bize evrimagac…
  continue reading
 
The guest of the 10th episode of Ayık Kafa podcast is Addiction Psychiatrist Dr. Marc J. Fishman. Dr. Fishman works in three different fields: As a faculty member in the Psychiatry Department of Johns Hopkins University School of Medicine, as the clinical director of Maryland Treatment Centers, and as a deputy editor for the American Society of Add…
  continue reading
 
Mars toprağında ve kutuplarında karbondioksit gibi sera gazlarının bulunduğu ve bunların nükleer bombalar gibi yüksek termal güçlü bir bombanın patlaması halinde serbest kalacağı doğrudur.Mars'ta bulunan sera gazlarının Kızıl Gezegen'i "Dünyalaştırmak" (yani terraforme etmek) için yeterli düzeyde değildir.… Seslendiren: Kaya Erdem Yılmaz Bize evrim…
  continue reading
 
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojileri işleyeceğimiz serisinin ilk bölümünde halk dilinde "kısırlık" olarak adlandırılan infertiliteyi ele aldık; tıbbi olarak infertilitenin ne anlama geldiği; bir hastalık olup olmadığı; infertilite ve tedavi kavramlarının ilişkisi; infertilite bir halk sağlığı problemi iken neden tanının bireylerle özell…
  continue reading
 
Ortalama bir insanın özellikle boy açısından büyümesi yaklaşık olarak 20 yaşında sonlanır. Bir diğer deyişle, 20 yaşından sonra bir insanın gözlenebilir biçimde uzaması pek olası değildir (bazı istisnalar olsa da).Leğen kemiği genişliği, boy uzunluğunun doğrudan bir sınırlayıcısıdır. Hastalıklı durumlar… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagaci.org…
  continue reading
 
Aslında birçok memeli türü adet görür; ancak sadece insanlarda, en yakın kuzenlerimiz şempanzelerde ve daha uzak kuzenlerimiz yarasalar ile fil farelerinde "aleni/açık kanama" denen adet tipi görülür. Diğer memelilerde adet kanaması vajinal açıklıktan dışarıya akmaz. Kan, rahim içerisindeki duvar tarafından… Seslendiren: Selçuk Kandemir Bize evrima…
  continue reading
 
Bu yazımızda da orijinali 2016 yılında yayınlanmış olan Wilderness Tıp Derneği (WMS)'nin Boğulmanın Tedavisi ve Önlenmesi İçin Klinik Uygulama Kılavuzları: 2024 Güncellemesine kaldığımız yerden devam edeceğiz .Tanısal TestlerRadyolojik TestlerBirçok geriye dönük acil servis çalışması, boğulma vakalarında ilk göğüs röntgeninin arteriyel kan gazı sev…
  continue reading
 
Neoliberal üreme politikalarını konuştuğumuz serimizin ikinci ve son bölümde konu başlıklarımız şöyleydi: Seçenekler gerçek birer seçenek mi ve bunların “ekonomik ve sosyolojik arka planları” nelerdir ayrıca bu seçeneklerin birbirleriyle ilişkileri neler olabileceği mesela hangi sebepler ebeveynleri evlatlık verme noktasına getirdiği; evlatlık verm…
  continue reading
 
Hayat kurtarmak sadece bir hastanede veya bir muayenehanede gerçekleşmez. Bazen günlük işinizden çıkıp doğaya adım attığınızda canlanmanız gerekebilir veya sınırlı kaynaklara sahip bir konumda/durumda acil bir durumu tedavi etmeye hazırlanmanız anlamına gelebilir. Wilderness Tıp Derneği​1​ (Wilderness Medical Society) ve kılavuzlarının amacı; çölde…
  continue reading
 
Nöronların her biri aynı değildir. Her birinin yapısı, çalışacağı yere göre özelleşmiştir. Ancak bağlantılarına ve yapılarına göre bu nöronları kategorize etmek mümkündür. Örneğin kimi nöronlar birbirlerine fiziksel olarak bağlıdır ve bu bölgelerden iletim son derece hızlı olabilir; birçok diğer yerdeyse… Seslendiren: Yunus Sahin Bize evrimagaci.or…
  continue reading
 
Acil serviste kritik bakının vazgeçilmez bir parçası; Mekanik ventilasyon. Özellikle yoğun bakımlar da doluysa mekanik ventilasyon uygulanan bu hastaların takibini belli bir süre boyunca biz Acil Servislerimizde yapıyoruz. Acil serviste mekanik ventilasyon yönetimini sitemizden okuyabilirsiniz. Tabi ki mekanik ventilasyon kurtarıcı olabildiği gibi …
  continue reading
 
TANIMAdrenal yetmezlik, adrenal bezlerin hormon üretimindeki yetersizlikle sonuçlanan klinik durumdur. Adrenal kriz ise, bu hormonların eksikliğine bağlı olarak akut şekilde gelişen ve erken teşhis edilip agresif bir şekilde tedavi edilmezse ölümcül olabilen, acil klinik bir durumdur. Hastaların öyküsünde; sıklıkla ameliyat, enfeksiyon, yanık, seps…
  continue reading
 
Bizim Bedenimiz podcast serisinin neoliberal üreme politikaları [NÜP] konulu 30. bölümünde; NÜP derken neyi kast ettiğimizi; kadın bedeninin çağdaş üretim araçlarından birine dönüşmesinin hangi dinamiklerle, ne ara gerçekleştiğini; kadınların bedeni üzerindeki kontrol mekanizmalarının ne olduğunu; üreme politikalarının alt başlıkları olan aile kurm…
  continue reading
 
Descartes, genellikle ve haklı olarak, klasik felsefeden modern felsefeye geçişte en önemli kişilik olarak kabul edilmektedir; bu, ortaya koyduğu öğretisinin içeriğinden çok, onun felsefi araştırma kavrayışına bağlıdır.[4] Descartes, felsefesinde özneyi merkeze alarak, onu ikili bir yapıyla ortaya koymuştur.… Seslendiren: Can Demirci Bize evrimagac…
  continue reading
 
Beynimiz düşündüğümüz kadar basit çalışmıyor. Geçtiğimiz birkaç yıl, tuhaf şeylere inanmanın oldukça yaygın olduğunu henüz fark etmeyen insanlar için bir uyandırma çağrısı görevi gördü. Donald Trump'ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağ bir komplo teorisi olan QAnon'un yükselişinden, maske… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.org…
  continue reading
 
Miliaria, ekrin ter bezlerinin ve kanallarının tıkanmasıyla tetiklenen, ekrin terinin dermise veya epidermise geri akışına neden olan, sık görülen bir cilt hastalığıdır. Bu geri akış, cilt altında terle dolu kesecik oluşumunu içeren bir döküntü ile sonuçlanır. Bu cilt rahatsızlığa halk arasında isilik de denir. En çok yaz aylarında sıcak ve nemli i…
  continue reading
 
Gebeliği önleyici yöntemler [GÖY] serimizin 4. ve son bölümünde konuğumuz Aslı Davas'la; üreme sağlığı hizmetlerinden hangi kesimlerin özellikle faydalanamadığını; GÖY'e eşit şekilde erişilemediği takdirde kadın ve halk sağlığını ne gibi olumsuzlukların beklediğini; GÖY'e erişebilmenin kadın özgürlüğü için neden ve ne kadar elzem olduğunu; GÖY araş…
  continue reading
 
Gebeliği önleyici yöntemler [GÖY] serimizin 3. bölümünde bir konuğumuz var: Halk sağlıkçı, feminist, insan hakları savunucusu ve akademisyen Aslı Davas. Bu bölümde üremenin bir hak olduğu kadar üremememenin de bir hak olduğu ve GÖY'lere ulaşamıyor olmanın bir hak ihlali olduğu; Türkiye'de üreme sağlığının yakın tarihi ve üreme sağlığına dair mevcut…
  continue reading
 
Merhabalar Ramazan Bayramı’nızı kutlar küçüklerimin gözlerinden yaşlılarımızın ellerinden öperim (-:Yaşlılarımız demişken; ekser olarak ihmal edilen ama bayram sabahı acile getirilen yaşlılarımızı unutmayalım diye güncel yayınlanan bir makaleyi genel olarak ve ülkemize de uyarlayarak sizlere iletmek istiyorum. Hayırlı bayramlar ve iyi okumalar dile…
  continue reading
 
30 yaşında bir hasta kabuklu deniz ürünleri yedikten sonra anafilaksi belirtileri ile acil servise gelir. Muayenede ürtikeryal bir döküntü fark ediyorsunuz ancak mukozal şişlik veya solunum sıkıntısı belirtileri yok. Vitaller stabil. Hastaya anafilaksi tanısı nedeniyle 0,5 mg intramüsküler (IM) epinefrin uygulandı. Tedaviden sonra semptomları tamam…
  continue reading
 
Zıplamak veya basketbol oynamak gibi fiziksel faaliyetler kendi başına boyunuzu normalde olacağından daha uzun yapamaz. Ancak basketbol gibi sporlarla uğraşan kişiler genellikle beslenmelerine ve sağlıklarına da daha çok dikkat ettikleri için, büyümelerine katkı sağlayan faktörlerin etkisini arttırabilirler.Haltercilerin… Seslendiren: Can Demirci B…
  continue reading
 
Alkol dünya genelinde en sık kullanılan psikoaktif maddelerden biridir. Çokça tüketilmesinin arkasında merkezi sinir sistemi üzerindeki baskılayıcı etkilerinin yanı sıra birtakım eksik veya hatalı bilgiler yatar. Doğru bilinen yanlışlardan bir tanesi de alkolün iyi bir uyku yardımcısı olduğudur. Alkol… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.…
  continue reading
 
Gebeliği önleyici yöntemleri [GÖY] konuştuğumuz serimizin ikinci bölümüne geçen haftadan kalan bir konuyla, acil kontrasepsiyonun detaylarıyla başladık ve şu başlıklarla devam ettik; GÖY'lere dair mitler; GÖY'lerin gebeliği önlemek dışındaki faydaları; doğum sonrasında ve emzirirken GÖY. Bize yazmak isterseniz mail adresimiz: bizimbedenimiz@gmail.c…
  continue reading
 
Siz hiç ejderha gördünüz mü? Tabii ki de görmediniz. Ancak neye benzediklerini çok iyi biliyorsunuz. Bu sisli ve efsanevi geçmişe sahip canavarlar kültürümüzde öyle bir yer edinmişler ki her köşe başında karşımıza çıkıyor; fantastik kurgu öğeleri olarak kabul edebileceğimiz niteliklere sahip birçok… Seslendiren: Leyla Nil Geçkin Bize evrimagaci.org…
  continue reading
 
Yapılan hiçbir araştırmada erkeklerin ayakta işemesi ile prostat kanseri de dahil olmak üzere herhangi bir hastalık ile dikkate değer herhangi bir bağlantı bulunamamıştır.Ayakta işemekle ilgili iddiaların kökenlerini Orta Çağ öncesi mitolojilerine ve inançlarına kadar takip etmek mümkün olsa da, aslen… Seslendiren: Talha ÇAKIRCA Bize evrimagaci.org…
  continue reading
 
İlk bakışta duyguların insanlara evrimsel açıdan herhangi bir fayda sağlamadığı, hatta bu süreçte bizi dezavantajlı konuma düşürdüğü düşünülebilir. Fakat bu pek doğru değildir. Evrimde ve özellikle de memeli evriminde duygular büyük önem taşımaktadır. Bir ebeveynin yavrusuna gösterdiği şefkat veya parterine… Seslendiren: Mustafa Yılmaz Bize evrimag…
  continue reading
 
Loading …

Hızlı referans rehberi