DNA Podcastleri

Yapay zekâ (İng: "Artificial Intelligence") kavramı; idrak edebilme, öğrenebilme, birden fazla kavramı birbirine bağlayabilme, akıl yürütebilme, problem çözebilme ve karar verebilme benzeri güçlü bilişsel işlevleri ya da otonom görevleri yerine getiren işletim sistemi olarak tanımlanır. 1956 yılında… Seslendiren: Özgür Babal Bize evrimagaci.org/des…

Her ne kadar düzenli egzersiz yapmanın neredeyse tüm kronik hastalık risklerini azalttığı gerçeği geniş çapta bilinse de bu süreçte görevli mekanizmalar tam anlamıyla aydınlatılmış değildi. Şimdiye kadar... Copenhagen Üniversitesi’ndeki bilim insanları, yayınladıkları bir makalede fiziksel egzersizin… Seslendiren: Özgür Babal Bize evrimagaci.org/de…

Siberkondri bireylerin sağlık ile ilgili çevrimiçi ortamlarda tekrar eden şekilde bilgi arama davranışı anlamına gelmektedir. Tekrar eden şekilde sağlık bilgisi aramak bireylerin önüne geçilemez derecede sağlık anksiyetesi yaşamasına neden olmakta ve bunun sonucunda sağlık bilgisi arama davranışı döngüsel… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evri…

Adil dünya hipotezi, insanların eylemlerinin her zaman adil sonuçlara yol açtığını iddia eden bir bilişsel eğilimdir. Bu inanca göre, iyilik yapanlar her zaman ödüllendirilirken, kötülüğe sebep olanlar eninde sonunda cezalandırılır. Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Flört şiddeti; bireylerin partnerleri tarafından, vücut bütünlüğüne, ruh bütünlüğüne veya sosyal anlamda hayatlarına etki eden şiddete maruz kalmalarıdır. Bu, dijital ortamlarda olabileceği gibi, gündelik yaşamda ve fiziki bağlamlar içerisinde de gerçekleşebilir. Heteroseksüel ilişkilerde görüldüğü… Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek ol…

Kahverengi cüceler, kütleleri gezegenler ve yıldızlar arasında olan astronomik nesnelerdir. Kütlelerinin sınırlarının tam olarak nerede olduğu sorusu, özellikle yapıları düşük kütleli yıldızlarınkine çok benzediğinden, tartışma konusu olmaya devam ediyor. Peki bir kahverengi cüceyle mi, yoksa çok düşük… Seslendiren: Emre Peynircioglu Bize evrimagac…

Evrime dair halk arasına bilerek yayılmış yalanlardan birisi, evrimin sadece veya çoğu zaman "fonksiyon kaybettirici" yönde işlediğine dair bir argümandır. Bu görüşe göre evrim, en başından kusursuz bir şekilde yaratılmış olan türleri bozacak ve daha kusurlu hale getirecek biçimde işlemektedir.… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrimagaci.org/…

Ülkemizde de aralıklarla gündeme gelen bir konu, özellikle de hip hop ve rap gibi şarkı türlerinde geçen sözlerin şiddet, alkolizm ve uyuşturucu bağımlılığı gibi kötü davranışları tetikliyor olabileceğine yönelik endişelerdir. Türkiye'de özellikle de gençlerin boş zamanlarında yaptıkları etkinlikler… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/de…

Kadınların regl dönemlerini; kasık ağrısı, iştah değişimi, beslenme alışkanlıklarında değişiklik, halsizlik, stres, sinirlilik hali, duygu durum değişimleri gibi genel geçer ve benzer semptomlarla aynı kefede değerlendirsek de aslında yaş ve bedensel özelliklerin, regl döneminde psikolojik ve fizyolojik… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrima…

Bilim, en küçük atomaltı parçacıklardan en büyük galaksi kümelerine kadar, fiziksel ve doğal dünyanın yapısını ve davranışlarını gözlem ve deney yoluyla, sistematik bir şekilde inceleyen, entelektüel ve pratik bir faaliyet olarak tanımlanabilir.[1] Bilim, Evren'e, parçalarına ve varsa ötesine dair genel… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrima…

Randy, 62 yaşında ve 1.80 boyunda. 1950'lerde Glasford, Illinois'de bir çiftlikte büyüdü. Randy, bir çiftçi ailesinin katı disiplini ile büyüdü. Beş yaşından itibaren şafakta yataktan kalkar ve kahvaltıdan önce inekleri sağmak için çizmelerini ve kot pantolonunu giyer, samanları kaldırır ve kümesleri… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrimagac…

Doğada neredeyse hiçbir olgu, son haliyle, birdenbire var olmaz. Her zaman daha eski, daha basit, daha başka nedenlerle var olan unsurların dönüşümüyle yeni yapıların geliştiğini görürüz. İnsanı "insan" yapan en sıra dışı unsurlardan biri gibi gözüken mizah ve espri anlayışı da bundan muaf değildir.… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrimagaci…

Oldukça uzun olan ortak tarihimiz boyunca, köpekler insanlarla bağ kurmak için bir dizi beceri geliştirdiler. "Otur", "yat" ve "yuvarlan" gibi insan eylemlerini anlamlandırma yetenekleri de bu becerilerinden sadece biridir. Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Gebeliğin 37. haftasından önce, yani prematüre doğan bir bebek, genellikle anne ve babasından ayrılarak yoğun bakımda bir küvöze yerleştirilir. Birkaç hafta boyunca; entübasyon, kan alma, beslenme tüpü gibi acı verebilen rutin tıbbi prosedürlere tabi tutulur. Nörolojik gelişimleri üzerindeki kısa ve… Seslendiren: Cansın Hazan Bayrak Bize evrimagaci…

Her aşının yan etkisi vardır. Önemli olan, bu yan etkilerin, aşının koruduğu hastalığın (yan) etkilerinden dikkate değer miktarda az olması, aşının verdiği faydaların da aşının koruduğu hastalığın (varsa) "faydalarından" dikkate değer miktarda yüksek olmasıdır. Risk-fayda analizi bu şekilde yapılır… Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/deste…

Birçok seri katil, "suçlu olma" kavramını anlamıyor ve tamamiyle motivasyondan yoksun görünüyor olabilir. Gerçekteyse seri katilleri başkalarının hayatlarını yok etmeye iten birçok ihtiyaç ve arzu bulunmaktadır. Cinayete teşebbüs ya da cinayet sürecinin kendisi, bazen seri katiller için bir "sonuç"… Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/deste…

Cinsellik, ebeveynlerin çocuklarıyla konuşmakta en çok zorlandıkları meselelerden birisidir. Çocuklar, cinsel organlarına dair hangi yaşta, ne kadar şey bilmelidir? Bebeklerin nereden geldiğini soran çocuklarımıza konuyu nasıl açıklarız? Cinsel organlara isimler takmalı, "Seni leylekler getirdi." gibi… Seslendiren: Begüm Naz Şimşek Bize evrimagaci.…

İlk bitkiler karaya çıkmadan çok önce, naçiz deniz süngerlerinin akrabaları, milyonlarca yıl veya daha uzun süre Dünya'nın sularını filtreledi. Basitlikleri, bilim insanlarının, süngerlerin gezegenimizde ortaya çıkan en eski hayvanlar olduğunu öne sürmesine neden oldu. Fakat, tam olarak ne zaman ortaya… Seslendiren: Begüm Naz Şimşek Bize evrimagaci…

İlk argümanımız, üzücü bir şekilde günümüzde insanların en sık düştüğü, en affedilmez mantık hatalarından birisidir. Bu hata, özellikle ülkemizde pek çok tartışmanın anlamsızlaşmasına ve sonuç çıkmayacağının daha en başından belli olmasına sebep olmaktadır. Bu safsata, temel olarak, tartışmanın taraflarından… Seslendiren: Begüm Naz Şimşek Bize evri…

Uyarı: Bu yazımızda pornografi tüketimi ve bunun sağlık ile ilişkisinden söz etmekteyiz. İçerikte, pornografik herhangi bir detaya yer vermemekteyiz ve işin bilimsel tarafına odaklanmaktayız. Ancak yerleşik kurala uyarak, 18 yaşından küçük okurlarımız için uygun olmayabileceğini belirtmek istiyoruz.… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/de…

Günlük hayatta aniden beynimizin durduğunu veya yavaş çalıştığını hissettiğimiz zamanlar olabilir. Bu durum bazen psikolojik anlamda stresli bünyemize veya altta yatan herhangi bir sağlık sorununa bağlanabileceği gibi, yalnızca uzun süren sedanter yaşantımıza (sürekli hareketsizlik durumu) da bağlanabilir.… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.…

Günümüzde cinsellikle ilgili birçok terim, oldukça hatalı ve eksik bir şekilde kullanılmakta; bunların toplum tarafından net olarak bilinmiyor oluşu temel gerçeklerde anlaşmayı zorlaştırmaktadır. Hele ki İngilizce ve Türkçedeki kelimelerin karşılıklarının olmayışı veya eksik oluşu, kavramlar konusunda… Seslendiren: Merve Karamanlı Bize evrimagaci.o…

Sonu sırf “loji” ile bitiyor diye astroloji, frenoloji ve ufoloji gibi konuları bilimsel sanan nice insan bulunmaktadır, hatta astronomi ile astrolojinin aynı şey olduğunu düşünenler de olmaktadır. Gökbilimci Carl E. Sagan bu durumu şöyle özetlemektedir: Seslendiren: Berfin Akdoğan Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Çakralar, en basit anlatımla, “süptil bedenlerimizde” (Bunu fiziksel olmayan beden, eterik beden ya da ruhani bir beden olarak düşünebilirsiniz) var oldukları söylenen “enerji merkezleridir”. “Nadi” denilen enerji kanallarıyla bağlantılı olduklarına inanılır. Bu tarz enerji merkezlerinin var olduğu… Seslendiren: Nazlıcan Tosun Bize evrimagaci.org/d…

Ders kitaplarının verdiği izlenime rağmen, evrene dair şu anki bilgilerimiz, uçsuz bucaksız bir cehalet okyanusunda sadece küçük bir adayı temsil etmektedir. Bilimsel girişim, bu adanın kara kütlesini genişletmekle ilgilidir. Öte yandan bilgi edinme faaliyetinde bulunmak eğlencelidir; muhtemelen her… Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/dest…

Doğadaki yaşam için en temel besin maddelerinden biri olan su, Dünya üzerindeki sürekli olarak bir döngü halindedir. Buna, su döngüsü denir. Canlılar tarafından tüketilmesi durumu, hayati bir ihtiyaç olan su molekülünün, ilgili coğrafyadaki miktarından çok, biçimi ve kalitesi ile ilgilidir. Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/destekol adres…

Orman yangınları, hemen her yaz yüreğimizi yakan, son derece ürkütücü doğa olaylarıdır. Çoğunlukla kargaşaya ve kaosa neden olan yangınlar, genellikle "ormanları azaltan, onların düşmanı olan" bir doğa olayı olarak görülür. Buna bağlı olarak, her yangın sezonunda birçok taraf birbirine işaret ederek… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.org/des…

Ülkemizde başta Manavgat olmak üzere, Akdeniz ve Ege bölgesinde birçok noktada orman yangınları yoğun olarak sürüyor. Bir an önce bu yangınların kontrol altına alınması ve söndürülmesini umut ediyoruz. Yangınlar, çok boyutlu doğa olaylarıdır ve şu gerçekleri ortaya koyarak başlamak önemlidir: Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/destekol a…

Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nden (CDC) uzmanların kendi aralarında paylaştıkları ve The Washington Post gazetesine sızdırılan bir sunum dosyasına göre, koronavirüsün Delta varyantı:[1][2][3][4] Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Amerika’nın Güney kıyılarını darma duman eden Katrina Kasırgası, Amerika tarihi boyunca bilinen en ölümcül 5 kasırgadan biridir. 2005 yılında vuku bulan bu kasırga, ayrıca 108 milyar dolara ulaşan ev, iş yeri ve şehir altyapısı zararına yol açmakla kalmayıp, özellikle New Orleans ve Louisiana'nın diğer… Seslendiren: Cemile Kış Bize evrimagaci.org/d…

İnsanlardaki sperm sayısı, sadece birkaç nesil içinde doğurganlık için yeterli olduğu düşünülen seviyenin altına düşebilir. Bu endişe verici iddia, epidemiyolog Shanna Swan'ın, Batılı erkeklerin sperm sayısının 40 yıldan kısa bir süre içinde %50'den fazla azaldığını gösteren bir yığın kanıtın birleştiği… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.org…

Dünya çapında 3,2 milyondan fazla insanın hayatını yitirmesine neden olan ve önceki koronavirüslerin neden olduğu ölümlerin sayısını tek bir yıl içinde gölgede bırakan COVID-19 pandemisinde salgın bilimciler (epidemiyologlar), hastalığa neden olan SARS-CoV-2 isimli virüsün, hayvanlardan insana zoonotik… Seslendiren: Leyla Öncel Bize evrimagaci.org/…

İstismar, genellikle bir bireyin başka bir birey üzerinde kontrol ve güç sağlamasına yarayan davranışlar dizisidir. Bu tanımlamada akılda tutulması gereken nokta, bu davranışların tek seferlik değil, tekrarlayan bir biçimde meydana gelmesidir. Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Çoğunlukla kayın ve meşe gibi geniş yapraklı ormanların gölgeliklerinde rastlanan bir bitki türü olan Hayalet Orkide (İng: "Ghost Orchid", Lat: Epipogium aphyllum), çok nadir görülmekte ve görüldüğü takdirde tüm dikkatleri üstüne çekmektedir - ki bu yönüyle de neredeyse eşsiz bir özelliğe sahiptir.… Seslendiren: Melike Dal Bize evrimagaci.org/deste…

Albert Einstein hiç şüphesiz bilim tarihinin en önemli figürlerinden biridir. Geliştirmiş olduğu Görelilik Teorisi, bugün Kuantum Mekaniği ile birlikte fiziğin iki başat teorisinden biri olarak kabul edilmektedir. Üstelik Fotoelektrik Etki üzerine yazdığı makale ile de bir anlamda Kuantum Mekaniği alanının… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.…

Yapılan araştırmalara göre COVID-19 virüsüne karşı bağışıklık kazanmak en az 6 ay sürüyor. Hatta 5 Kasım 2020 tarihinde BioRxiv’de yayınlanan bir ön baskıda, bağışıklık kazanmanın çok daha uzun sürebileceğinden bahsedildi.[1] Bu ön baskı, sonradan Nature dergisinde yayınlanarak bilimsel literatüre kazandırıldı.[2]… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evr…

Bitkiler, her ne kadar rüzgârla tozlaşabiliyor olsalar da, tahmin edileceği üzere, tamamen bilinçsiz ve rastgele olan bu tozlaştırıcıya pek güven olmaz. Fakat böceklere, özellikle de bal arılarına çok daha fazla güvenilebilir. Çünkü bal arıları da yaşamak için çiçeğin salgıladığı polene muhtaçtır. İşte… Seslendiren: Melike Dal Bize evrimagaci.org/d…

Vejetaryen, vegan ve çiğ besinlere dayanan diyetler sağlıklı olabilir. Hatta sıradan insanların dikkatsizce tükettikleri günlük besinlere dayalı diyetlerden (örneğin Amerikan beslenme biçiminden) çok daha sağlıklı olduğu neredeyse kesindir. Ancak bu diyetlerin insanlar için "doğal" olduğunu iddia etmek,… Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.or…

Seks biter. Çiftler karanlıkta yan yana uzanır. Partnerlerden biri rahatlama ve mutluluk hisseder; ama diğeri boşlukta ve üzgündür. Burada kritik nokta şu: Boşlukta ve üzgünlük hissi, seksten önce ya da seks esnasında başlamamıştır; sonrasında başlamıştır. Seslendiren: Altay Kenger Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.…

Onları göremesek de radyo dalgaları sürekli etrafımızdalar ve bilgi taşırlar. Çoğumuzun durumunda, o radyo dalgalarının arasında Wi-Fi sinyalleri de vardır. Wi-Fi, radyo dalgalarını kullanarak kısa mesafelerde büyük miktarda veri aktaran cihazları pazarlamak için bir endüstri birliğinin bulduğu, hoş… Seslendiren: Murat Kılıç Bize evrimagaci.org/des…

2020 yılı, COVID-19 salgınıyla geçti. 2021 yılında da aynı süreç devam edecek mi, yoksa tünelin sonunda ışık var mı? Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Google'da "Clubhouse nedir?" diye aradığınızda, bu hızla büyüyen sosyal ağla ilgili son birkaç hafta içinde yazılmış bir sürü makale bulursunuz. Clubhouse'a sadece davetle girilebilmesi ve bunun üyelerde bir ayrıcalık duygusu yaratması, uygulama daha 1 yaşını doldurmadan çokça ses getirmesini sağladı. Seslendiren: Funda Başak Bize evrimagaci.org/de…

İklim krizi, insanoğlunun karşı karşıya geldiği en karmaşık problem. Çözülmesi için ise farkındalık, gelişim ve küresel bir işbirliği gerekiyor. İklim krizi bizi korkutuyor, endişelendiriyor. Seslendiren: Esmiyor Podcast Bize evrimagaci.org/destekol adresinden destek olabilirsiniz.Evrim Ağacı tarafından oluşturuldu

Cımbızlama safsatası (İng: "cherry-picking"), "kanıtları bastırma" veya "eksik kanıt yanılgısı" olarak da bilinir ve belirli bir görüşü savunan bir kişinin, o görüşü destekleyen kanıtları kabul edip (veya ön plana çıkarıp), kendi görüşünü zayıflatan veya çürüten kanıtları görmezden gelmesi, reddetmesi… Seslendiren: Ekrem Kesen Bize evrimagaci.org/d…

İdam cezası (veya "devlet onayıyla öldürme"), Türkiye'de son derece hassas ve hatta tabu sayılabilecek konulardan birisi. Bir kesim bu cezanın kullanılması gerektiğini savunurken, ülkenin önemli bir bölümü bu cezayı orantısız ve insan haklarına aykırı bir ceza olarak görüyor. Uluslararası Af Örgütü,… Seslendiren: Başar Soysal Bize evrimagaci.org/de…

Antibesinler; vücudun kalsiyum, demir, potasyum, magnezyum gibi temel besinleri emme veya kullanma kabiliyetini azaltan glukozinolat gibi herhangi bir bileşiği ifade etmek için kullanılan bilimsel bir terimdir. Bu terim, son dönemde çeşitli web siteleri, bloglar ve kitaplarda da sıkça yer almaya başladı.… Seslendiren: Başar Soysal Bize evrimagaci.o…

Kurşungeçirmez camlar; kuyumcular, bankalar, elçilikler gibi ekstra düzeyde güvenlik gerektiren binaların, askeri ve özel araçların pencerelerinde kullanılır. Filmlerde ve dizilerde, kurşungeçirmez camlar genellikle yok edilemez olarak tasvir edilir. Hangi silah kullanılırsa kullanılsın, ne kadar mermi… Seslendiren: Başar Soysal Bize evrimagaci.org…

Dünya nüfusu orantısız bir şekilde artarken, mevcut doğal su kaynakları üzerindeki stres de hem miktar hem de kalite açısından artmaya devam ediyor. Günümüzde, yüzyılın en temel çevre sorunu olarak tahmin edilen su için, küresel çapta bir rekabet bulunuyor. Neredeyse 1 milyar insanın temiz suya erişimi… Seslendiren: Başar Soysal Bize evrimagaci.org…

Podcastimin bu bölümünde Kuzeybatı Sibiryada, 12 yaşındaki bir çobanın ölümüne neden olan Sarbon salgınından ve bu salgına neden olan permafrost…Bahri Karacay: Bilim Insani, Yazar, Muzisyen tarafından oluşturuldu