Critical Thinking Podcastleri

4 büyük Amerikan sporu üstünden tarih, ekonomi ve adalet felsefesi konuşuyoruz. Bu bölümde oyuncu sendikası, takım sahipleri ve lig yönetimi arasındaki dengenin mekanizmalarından bahsediyoruz. NBA, insanların kısa vadedeki açgözlülüğü ile uzun vade rekabetin sağlığını nasıl dengeliyor, parayı ve yeteneği nasıl dağıtıyor. (Podcast için yorum yazan h…

4 büyük Amerikan sporu üstünden tarih, ekonomi ve adalet felsefesi konuşuyoruz. Bu bölümde büyük balığın küçüğü yuta yuta nasıl bir monopoli haline geldiğini, kartellerin nasıl işlediğini ve nasıl bir dünya markası haline geldiğini göreceğiz, devam bölümünde de o monopolinin içinde nasıl bir denge sağlanıyor, ona bakacağız. (Podcast için yorum yaza…

Selam fularsızlar. Aylardır ertelediğim sohbeti nihayet yayınlıyorum, Spor Ekonomisi serisinin futboldan sonraki kısmına, Kaan Kural ve NBA muhabbetiyle başlıyoruz. Pazarlaması, medyası ve türlü türlü basketbol geyikleri... . Bu podcast, Open English hakkında reklam içerir. Yeni yıl fıyatları gelmeden %65 indirim fırsatıyla ana dili İngilizce olan …

Subliminal reklamlar, çocuklara yönelik pazarlama, Nöromarketing, marshmellow deneyi, hale etkisi ve iradenin iki türü… Bunlar, arzu konusunun bu ikinci yarısında konuşacaklarımızdan bazıları. Ama ben işe kısa bir dağcılık hikayesiyle başlayacağım... . Bu podcast, Hiwell hakkında reklam içerir. Hiwell, sizleri online olarak uzman psikologlar ile bi…

Bir şey arzulamak ne demek? Arzunun temeli eylem midir zevk mi? Hayvanlar arzu duyarlar mı? Tatmin edilemeyecek arzular, acının kaynağı ve dostluğun önemi... . Bu podcast, Hiwell hakkında reklam içerir. Hiwell, sizleri online olarak uzman psikologlar ile bir araya getiren bir çevrimiçi psikoterapi platformu. Fularsiz10 koduyla kullanabilirsiniz. ht…

Serinin bu son bölümünde konumuz, “erkek hakları hareketi” denen hareketin tarihi. Bunun merkezinde de, öyle öfkeli ve maskülen bir kamyon şoförü değil, feminist hareketin ortasında yer almış, yumuşak sesli bir siyaset bilimci var. Tüm kaynaklar aşağıda her zamanki gibi. (Not: Akışa yediremediğim 8 dakikalık ekstra bir kaydı Patreon'a koydum bonus …

Selam Fularsızlar! Kadın-çocuk-erkek serisindeyiz, erkek kısmını da kendi içinde üç bölüme yaydık. Triloji içinde triloji yapıyoruz ("triloji fraktali" iyi bir rock grubu ismi olurdu). Bugün genç kadınlar erkeklerden sadece daha eğitimli değiller, bekar kaldıkları sürece erkeklerden daha çok kazanıyorlar (ABD). Fakat erkeklere yönelik ekonomik bekl…

Bugün Fırat İşbecer ile beraberiz. 2014 yılında, kurucu ortağı olduğu Pozitron isimli mobil teknoloji firmasını İngiliz rakiplerine satarak, ilk büyük B2B çıkışlarından birini yaptı. Bugün de bir yandan girişimciliğe devam ediyor, bir yandan da Türkiye'nin en aktif melek yatırımcılarından birisi. Melek yatırımcılık nedir, girişimciler ne yapmalılar…

Kadın-çocuk-erkek üçlemesinin son durağına, erkeklere geldik. Biramı koydum, sizi bekliyorum. Bugün, Phillip Zimbardo'nun araştırmalarını takip ederek, erkek çocukların eğitimdeki ve sosyal becerilerdeki eksiklikleri ile aşırı dijital eğlence tüketimleri ve okulun akademikleşmesi arasındaki ilişkiye baktık. Ek olarak işsizlik, kendi düzenini kurama…

Selam fularsızlar. Ufak bir üçlemenin ikinci kısmındayız. Kadın, çocuk, erkek diye gidiyor temalar, bugün de konu kürtaj. Bu işin psikolojisine hiç dokunmuyorum yalnız. Onun yerine önce anayasa mahkemesi davalarından, sonra anketlerden, sonra da ilgili argümanlardan konuşuruyoruz. Arada bizim bebeğin konuşma kayıtları bile var Bir süre önce kürtaj …

8 Mart Kadınlar Günü için planladığımız bir sohbeti çok çok çok az bir gecikmeyle yayınlıyoruz. Tüm konular aşağıdalar, konuğum Deniz Özturhan'ı takip etmek isterseniz: Olumlu Dünya (podcast) Saygıdeğer Eski Eşim (youtube) Deniz Özturhan ile YTD (youtube) Çok da Fifi (standup) (Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan tek şey, Patreon'dan irili ufaklı …

Kapitalizmi kapitalistlerden, sosyalizmi sosyalistlerden iyi beceren, hem bireyci, hem devletçi, hem özgürlükçü bir acayip toplum. (Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan tek şey, Patreon'dan irili ufaklı destek veren sizin gibi dinleyiciler. Bu destek doğrudan bana geliyor, normal reklam gelirleri ise yapımcımla paylaşılıyor. Yok kalsın diyorsanız, …

Selam Fularsızlar, konumuz beyin göçü. Fazla istatistiğe boğmayacağım sizi, biraz daha kişisel yaklaşacağım. Şu an hayatımda ilk defa İsveç’i ziyaret ediyorum ve bizi misafir eden doktor arkadaşların durumu klasik bir beyin göçü öyküsü, oradan başlayalım... . Bu bölüm Paladin Bilişim sponsorluğundadır. Bölümler (00:05) Osmanlıya gelen Yahudiler. (0…

İnsan Genom Projesi’nin başlangıcından beri 32 sene geçmiş. Hala anlayamadık mı zekayla ilişkili genleri? Evet fularsızlar, bugün de genetik öğreneceğiz Mendelin izniyle. Genom araştırmalarını, kayıp kalıtsallık problemini öğreneceğiz ve sonra da 10 bölümü bulmuş serimizi özetleyip tamamlayacağız. (Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan tek şey, Patr…

Selam Fularsızlar. Geldik bu serinin en başında "Aptallaşıyor muyuz" diye sormama sebep olan şeye. Son 100 yıldır IQ testi performansında sürekli bir artış var. Gerçekten de dedelerimizden ninelerimizden daha mı zekiyiz? Ve bu artışın son yıllarda durması, hatta gerilemesi (Anti-Flynn) ne anlama geliyor? İlginizi çekerse kaynaklar kısmındaki linkle…

Geldik kitabın sonuna ve en tartışmalı kısmına, yani ırklar arasındaki zeka farklarına. Kitabın tezi: Bu farklar gerçek, büyük ve kültürden ziyade genel zekaya oranlı, dolayısıyla genetik bir sebebi var. Kitabın atıf yaptığı kaynaklar üzerinden daha da ileri gideceğiz ve kendilerine "ırk gerçekçileri" (race realists) diyen grubun gittikçe fantastik…

Selam fularsızlar, zeka hakkında yazılmış en tartışmalı kitaba devam ediyor, orijinal araştırma kısmına dalıyoruz. Oradaki yüzlerce sayfanın ana fikri şu: IQ > Sosyoekonomi. Yani IQ sadece akademik başarıyı değil, insan hayatında olan biten çoğu şeyi en çok etkileyen faktör. Hakikaten de böyle mi? (Duyuru: Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan en ön…

"Eşitsizliği yapay sonuçlarla yok etmeye çalışmamız bizi felakete sürükledi. " Aptallaşıyor muyuz serisine, zeka hakkında yazılmış en tartışmalı kitapla devam ediyoruz. Bu bölümde, kitabın önkabullerini inceleyip, onlar üzerinden biraz tekrar yapacağız biraz da yeni çalışmalara bakacağız. Bir sonraki bölümde, kitabın orijinal iddialarını ele alıyor…

Aslında ben bugün "ırk ve zeka" hakkında konuşmayı planlamıştım, “Aptallaşıyor muyuz” serisinin devamı olarak, ama konunun detaylarına dalınca ayrı bir bölüm çıktı. Irk kavramının tarihsel değişiminden başlayıp bilimsel bulgulara uzanacağız. Seriyi takip etmeyenler bile bunu tek başına dinleyebilirler. (Duyuru: Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan …

Selam fularsızlar. Zeka ve kalıtım konularını konuşmak zor, ama bir deneyelim bakalım. Bugün, zeka kalıtsallığına olan entelektüel direnci, başarı için öne çıkan IQ-dışı bazı etmenleri, kalıtsallığın kalıtımdan farkın ve sadece çevrenin genleri değil, genlerin de çevreyi seçmesini konuşuyoruz. Tüm kısımlar ve kaynaklar aşağıda her zamanki gibi. (Du…

Seriye öjenikle başlayıp, IQ testlerinin tarihini ve bugününü problemlerini konuşmuştuk. Yalnız 1900’lerin başından bir figürü bilerek atlamıştım: Charles Spearman. Onu bugüne bıraktım çünkü Spearman, şu ana kadar bahsettiğimiz her şeyle alakalı ve IQ kadar meşhur olmasa da bence ondan daha önemli olan G faktörünü keşfeden kişi. (Duyuru: Bunca bölü…

IQ testlerinin tarihinden devam edip, modern testlerdeki problemlere geliyoruz. Geçen bölümde olduğu gibi birkaç örnek soru ekledim yine. Mesela: Tuz ile suyun en önemli ortak yanı nedir? (Duyuru: Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan en önemli şey, Patreon'dan irili ufaklı destek veren sizin gibi dinleyiciler. Bu destek doğrudan bana geliyor, norma…

Selam Fularsızlar, size bir sayfiye yerinden sesleniyorum, emeklilerin kol gezdiği. Sezar'dan Bismarck'a emekliliğin ortaya çıkışı ile başlayıp, son zamanlarda ne kadar değiştiğine dair verilerle devam ettiğim bir bölüm oldu. Konu başlıkları ve kaynaklar aşağıdadır. Bu podcast, AgeSA Hayat ve Emeklilik hakkında reklam içerir. AgeSA Hayat ve Emeklil…

Selam Fularsızlar. IQ zekayı ne kadar isabetle ölçüyor, konumuz bu. Birinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan askerlerine verilen ve ilk büyük çaptaki IQ testi olan "Army Alpha" sorularını denemek isterseniz burada. (Duyuru: Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan en önemli şey, Patreon'dan irili ufaklı destek veren sizin gibi dinleyiciler. Bu destek do…

Nesiller arası kıyas yapmanın objektif bir yolu var mı? İnsanlık genel olarak aptallaşıyor mu, daha zeki bir hale mi geliyor. Daha temelde zeka ne demek, nasıl ölçülüyor, ne kadar önemli. Tüm bunları konuşacağımız kısa bir seriye başlayalım. (Duyuru: Bunca bölümdür devam etmemi sağlayan en önemli şey, Patreon'dan irili ufaklı destek veren sizin gib…

Dünyadaki en kafa rahatlatan yerlerden biri Sicilya adası. Birkaç sene önce gitmiştim, dönünce de bloga notlarımı yazmıştım, ne zamandır aklımdaydı şunu podcaste dönüştüreyim diye, kısmet bugüneymiş. Bölümün ilk yarısında adanın karman çorman tarihini ve genel izlenimlerimi anlatacağım, ikinci yarısında da rotamız üstündeki başlıca yerlerin özetini…