Bölüm 5: Seksin Evrimi

BİLİM KAZANI

Tabular yıkılıyor, ayıplar bozuluyor! Bilim Kazanı Türk aile yapısını muhafaza etmeye yönelik yasaları hiçe sayarak bu bölüm KADIN, ERKEK ve SEKSİN EVRİMİNİ konuşuyor! Virüslerden insanlara kadar canlı-cansız herkes neden seks yapıyor? Alis’in Harikalar Diyarı’nda neler oluyor? Bağışıklık sistemi neden sekse muhtaç? Peki seksen milyon yıldır sekse tövbe etmiş Bdelloidler’in sırrı ne? Terliksi hayvanın Kama Sutra’sı neden bizimkine yüz basıyor? Doğada hakim iki cinsiyet olmasının sebebi ne? Yumurtasına kavuşmak isteyen spermler hangi çılgınlıkları göze alıyor? Torpido penisli ahtapotlar, sado-mazocu tahtakuruları, padişah kandıran sahte harem ağaları ve bir yastıkta kocamak için ter koklayan, feromonlu deodoranttan medet uman biz insanlar!

Hepsi ve daha fazlası için beşinci kez Bilim Kazan, Biz Kepçe!

Kazana bas, porsiyonu indir!!

https://bilimkazani.files.wordpress.com/2013/05/bolum-5-seksevrimi.mp3

Kaynakça:

Adına da derler seks

Judson, O (2002). Dr. Tatiana’s Sex Advice to All Creation: The Definitive Guide to the Evolutionary Biology of Sex. New York, NY: Metropolitan Books — Sonunda Ali Çakır’ın ince elenmiş sık dokunmuş çevirisiyle Edebi Şeyler Yayınevi‘nde!!

Isabelle Rossellini’den komikli videolar: Hayvanlar aleminin nev-i şahsına münhasır cinsi münasebetlerinin kostümlü taklidi: Green Porno YouTube / Green Porno Sundance Channel

Evolve: Sex / Evril: Seks (2008) History Channel Seksin Evrimi Belgeseli

Neden Seks?

Eşeyli üremenin evrimi Wikipedia Maddesi (English/Türkçe)

Roze D. Disentangling the benefits of sex. PLoS Biol. 2012;10(5):e1001321.

Hartfield M, Keightley PD. Current hypotheses for the evolution of sex and recombination. Integrative Zoology 2012; 7: 192–209

Alis’in Harikalar Diyarı, Kırmızı Kraliçe Hipotezi ve konak:parazit ilişkisinin diyalektik evrimi Wikipedia Maddesi

Morran LT, Schmidt OG, Gelarden IA, et al. Running with the Red Queen: host-parasite coevolution selects for biparental sex. Science. 2011 Jul 8;333(6039):216-8.

Matt Ridley. Kızıl Kraliçe – Cinsellik ve İnsan Doğasının Evrimi. Cogito, Çeviren: Erhun Yücesoy, Eylül 2010

Sevişmek virüslerin de hakkı

Virüslerin, genom parçalarının değiş-tokuşu (reassortment) yoluyla genetik çeşitliliği artırmasını anlatan Wikipedia Maddesi

Virolojinin en baba kitabı Fields Virology’nin genom parçalarının değiş-tokuşu/reassortment açıklaması

Bay Penisilin ve Yüzyıllık Aseksüalite Yalanı

Darkness, oxygen deprivation, and vitamin make fungus “crave sex”. 8 January 2013, Ruhr-Universität, Bochum

Böhm J, Hoff B, O’Gorman CM, et al. Sexual reproduction and mating-type–mediated strain development in the penicillin-producing fungus Penicillium chrysogenum. Proc Natl Acad Sci U S A. 2013 January 22; 110(4): 1476–1481.

“80 milyon yıldır aseksüelim, ama gen söğüşlemeyi iyi bilirim”: Bdelloid Rotifer Paradoksu

Judson, O (2012). Chapter 13: Wholly Virgin. In Dr. Tatiana’s Sex Advice to All Creation: The Definitive Guide to the Evolutionary Biology of Sex (212-232). New York, NY: Metropolitan Books

Charles Q. Choi Sans Sex, Bdelloids Party On, 3 April 2008, LiveScience.com

‘Odd Little Creature’ Skips Sex and Eats DNA, 16 November 2012, LiveScience.com

Gabriel Gache. Organisms Gave up Sexual Reproduction for DNA Theft, 30 May 2008, SoftPedia.com

Boschetti C, Carr A, Crisp A, et al. Biochemical diversification through foreign gene expression in bdelloid rotifers. PLoS Genet. 2012;8(11):e1003035.

Boschetti C, Pouchkina-Stantcheva N, Hoffmann P,, et al. Foreign genes and novel hydrophilic protein genes participate in the desiccation response of the bdelloid rotifer Adineta ricciae. J Exp Biol. 2011 Jan 1;214(Pt 1):59-68.

Neden sadece iki cinsiyet var? (Sen öyle san)

Amanda Schaffer. Pas de Deux: Why are there only two sexes? Slate Magazine, Sept. 27, 2007

Terliksi hayvanlar gibi seks hayatı nasip eyle bana, Yarabbim

Olivia Judson. Unorthodox. The New York Times, Opinionator, February 9, 2010.

Kayıtta konuşma fırsatımız olmadı, ama böceklerde sekssiz üremenin örneklerinden afid partenogenezinin keşfinin hikayesi

Cinsel Seçilim ve Acayip Seks Hikayeleri: Cinsiyetlerarası “LÜTFEN benimle çocuk yap!” / Cinsiyetiçi “Çık dışarı, kapışalım!” Seçilimi Wikipedia Maddesi (English/Türkçe)

Judson, O (2002). Dr. Tatiana’s Sex Advice to All Creation: The Definitive Guide to the Evolutionary Biology of Sex. New York, NY: Metropolitan Books — Çok yakında Ali Çakır’ın çevirisiyle 160. kilometre Yayınevi‘nde!!

AŞıRı YAKıŞıKLı olduğu için cinsiyetiçi seçilime maruz kalıp Dubai’den kovulan Arap’ın hazin(?) öyküsü

Erkek sineklerin salgıladığı rakip-sperm öldürücü kimyasallar, farelerde sperm sıvısından mütevellit ‘bekaret kemeri‘, arılarda seks sonrası ölmek pahasına kopup rakip erkekleri durdurmaya çalışan penis tıpası ve dişisini bulur bulmaz onu bir daha kaybetmemek için ona yapışan, eriyip onun vücudunun bir parçası olan fenerbalıkları.

Feromonlar?

Ter ve vücut kokusu bağışıklık sistemi genlerini çeşitlendirmek için eş seçmede bir aracı olabilir mi?

Terli t-shirt deney demonstrasyonu

Wedekind C, Penn D. MHC genes, body odours, and odour preferences. Nephrol. Dial. Transplant. (2000)15 (9): 1269-1271.

Chaix R, Cao C, Donnelly P. Is Mate Choice in Humans MHC-Dependent? PLoS Genet. 2008 September; 4(9): e1000184.

İnsanlarda Tekeşlilik

Tekeşliliğin Evrimi Wikipedia Maddesi

The Advanced Apes Are Humans Monogamous? February 3, 2013

Daniel Engber. Are Humans Monogamous or Polygamous? Slate Magazine, Oct. 9, 2012

Luciana Gravotta Be Mine Forever: Oxytocin May Help Build Long-Lasting Love Scientific American, February 12, 2013