CUMA SAATİNDE ALIŞVERİŞ YAPMANIN HÜKMÜ - 21 MAYIS 2021 MEVLANA TAKVİMİ

Mevlana Takvimi

CUMA SAATİNDE

ALIŞVERİŞ YAPMANIN HÜKMÜ

SUAL: 1. Cuma vaktinde alışveriş yapmak haram mı? 2. Şayet bayan tezgâhtar çalışıyorsa veya dükkanın sahibi bayan ise, o vakitte dükkan kapatılmazsa, bu arada yapılan alışveriş yine haram mı? 3. Eğer dükkan sahibi de bayan ise cuma vaktinde yine kapatmak zorunda mı?

CEVAP:

1. Cuma günü, Cuma ezânı okunurken alışveriş; Hanefi mezhebine göre tahrimen mekruhdur. Diğer alimlere göre ise haramdır. Haram veya mekruh olması şu âyete dayanıyor: “Ey imân edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allâh’ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.” (Cuma s. 9) Yani; burada Allâh (c.c.)’un bir emri vardır ve bu emri yerine getirmek vâciptir. Alışverişi bırakmayan, vâcibi terketmiş, yani haram işlemiş olur.

2. İslâm âlimleri; yukarıda geçen ayetteki haramlılığın; Cuma namazıyla muhatap olan kişileri kapsadığını, kendilerine Cumanın farz olmadığı kişilerin ise bu vakitte alışveriş yapabileceğini bildirmişlerdir. Cuma namazı kendilerine farz olmayan kişiler ise; fıkıh kitaplarında çocuk, kadın ve seferî olanlar olarak geçmektedir. Ancak Cuma vaktinde genel olarak kadın, çocuk ve seferi olanların da namaz bitene kadar alışverişten sakınmaları daha evlâdır.

3. Cuma saatinde kadının işyerini çalıştırmasında kadın açısından sakınca olmamakla bereber, Cuma saatinde işyerinin açık tutulması nedeniyle o saatte Cumanın farziyet şartlarını üzerinde taşıyan birisinin o dükkandan alışveriş yapması mekruh veya diğer görüşe göre haram olduğu için, kadın da bu fiilin işlemesine vesile olduğundan dolayı günâhına ortak olabilir. Bu durumda işyerinin kapalı olması daha uygundur.

(İbn Kudâme, El Muğnî, c.2, s.73)